Tensions rise between US, Russia and China over Venezuelan coup

US/CIA Hands off Venezuela Philly Protest June 9, 2017, organized by Philly International Action Center (photo source: Flickr)

By Bill Van Auken

US President Donald Trump told reporters at the White House Wednesday that “Russia has to get out” of Venezuela. Asked how Washington would enforce this demand, he responded, “We’ll see. All options are open.”

Trump delivered his ultimatum during a White House photo op with Fabiana Rosales, the wife of right-wing opposition leader Juan Guaidó, who, with US backing, proclaimed himself “interim president” of Venezuela in January, calling upon the military to overthrow the existing government of President Nicolas Maduro.

Rosales, referred to by Trump administration officials as Venezuela’s “first lady,” is conducting an international tour aimed at drumming up support for the US-orchestrated regime change operation, which has flagged noticeably since the fiasco suffered last month with the failure of a cynical attempt to force trucks carrying supposed humanitarian aid across the Colombian-Venezuelan border.

Both Guaidó and his US patrons had predicted that the provocation would trigger a rising by the Venezuelan armed forces against Maduro. With a handful of right-wing opposition supporters and gang members turning out for the “humanitarian” hoax, security forces easily contained the attack.

The latest US provocation has centered upon the arrival in Venezuela over the weekend of two Russian aircraft carrying approximately 100 military personnel. An Antonov An-124 cargo jet and an Ilyushin II-62 passenger plane landed on Saturday at the Maiquetía airport outside of Caracas.

The arrival of the relative handful of Russian military personnel triggered a flurry of denunciations from top Trump administration officials, who have been orchestrating the bid to bring down the Venezuelan government.

White House national security adviser John Bolton declared that the US “will not tolerate hostile foreign military powers meddling” within the Western Hemisphere.

Earlier this month, Bolton invoked the Monroe Doctrine as the foundation of US policy in Venezuela. This 19th century declaration of US foreign policy initially was directed at opposing any attempts by the empires of Europe to recolonize newly independent republics in Latin America. In the 20th century, it was invoked by successive US governments as a license for US imperialism to use military force to impose its will throughout the hemisphere, resulting in some 50 direct armed interventions and the imposition of fascist-military dictatorships over much of South and Central America.

Secretary of State Mike Pompeo, meanwhile, told his Russian counterpart Sergei Lavrov, in a March 25 telephone conversation, that Washington would “not stand idly by as Russia exacerbates tensions in Venezuela,” according to a spokesman for the State Department.

The State Department called the arrival of the Russian troops a “reckless escalation” of tensions in Venezuela, adding that “The continued insertion of Russian military personnel to support the illegitimate regime of Nicolas Maduro in Venezuela risks prolonging the suffering of the Venezuelan people…”

What hypocrisy! Washington has imposed an ever-escalating wave of sanctions that have gravely exacerbated the intense crisis of the country’s economy, with Venezuelan working people paying the price. A Trump administration official briefing reporters last Friday boasted: “The effect of the sanctions is continuing and cumulative. It’s sort of like in Star Wars when Darth Vader constricts somebody’s throat, that’s what we are doing to the regime economically,”

The Russian Foreign Ministry quoted Lavrov as having responded to Pompeo by charging that “Washington’s attempts to organize a coup in Venezuela and threats against its legitimate government are in violation of the UN Charter and undisguised interference in the internal affairs of a sovereign state.”

The Russian Foreign Ministry said that the arrival of the Russian troops was in fulfillment of an “agreement on military technical cooperation” signed between Moscow and Caracas in 2001.

“As in colonial times 200 years ago, the US continues to regard Latin America as a zone for its exclusive interests, its own ‘backyard’ and they directly demand that it should obey the US without a word, and that other countries should steer clear of the region,” Russian Foreign Ministry spokeswoman Maria Zakharova said on Tuesday. “[D]oes the US think that people are waiting for it to bring democracy to them on the wings of its bombers? This question can be answered by Iraqis, Libyans and Serbs.”

Meanwhile, a US official speaking to Reuters expressed concern that the Russian military personnel who arrived on Saturday included a team of specialists in cybersecurity.

This concern coincides with a new series of electricity blackouts that began on Monday, affecting much of Caracas and at least 16 states. The Maduro government has blamed the outages on sabotage, including cyber-attacks on the power system’s computerized infrastructure.

Meanwhile the Venezuelan situation has also ratcheted up tensions between Washington and Beijing, with the US forcing the cancelation of a 60th anniversary meeting of the Inter-American Development Bank (IDB), which was set to begin on March 26 in Chengdu.

The Trump administration had demanded that the IDB accept a representative named by its puppet Guaidó as Venezuela’s representative at the meeting. China refused to issue a visa to Washington’s man, Ricardo Hausmann, a Harvard economist and former minister in the government of Venezuelan President Carlos Andrés Pérez, which oversaw the massacre of some 3,000 workers and youth in the suppression of the popular 1989 revolt known as the caracazo. Hausmann has publicly called for the US to invade Venezuela along with a “coalition of the willing.”

A spokesman for the Chinese Foreign Ministry defended Beijing’s action on Tuesday, declaring that “Guaidó himself is not a president elected through legal procedures and thus lacks legitimacy,” adding that “changing Venezuela’s representative at the IDB won’t help solve the Venezuelan issue.”

In response to a question about US denunciations of the Russian military presence in Venezuela, the Chinese spokesman stated: “First of all, countries in the Western Hemisphere, including Latin American countries, are all independent and sovereign states. They have the right to determine their own foreign policy and their way to engage in mutually beneficial cooperation with countries of their own choosing.”

He added, in a pointed criticism of US imperialist policy, “Latin American affairs are not a certain country’s exclusive business, nor is Latin America a certain country’s backyard.”

The heated exchanges between Washington, on the one hand, and Moscow and Beijing, on the other, expose the geo-strategic interests that underlie US imperialism’s regime change operation in Venezuela. Both Russia and China have established extensive economic and political ties with Venezuela, which boasts the largest proven oil reserves on the planet.

China has invested upwards of $50 billion in Venezuela over the past decade in loan agreements repaid with oil exports. Russia’s total investments in the country are estimated at close to $25 billion, including in the exploitation of a significant share of the country’s oil fields.

Washington views the Venezuelan crisis through the prism of the “great power” conflicts with “revisionist” states that it laid out in the Trump administration’s National Security Strategy and the Pentagon’s strategy document elaborated at the end of 2017.

US imperialism is determined to wrest control of Venezuela’s vast oil resources for the US-based energy monopolies and deny them to its global rivals, particularly China and Russia. To that end, it is prepared to starve the Venezuelan people and turn Latin America into a battlefield in a third world war.

This article first appeared on World Socialist Web Site (WSWS) on 28 March 2019, and was republished with permission.

Van 2018 naar 2019: de belangrijkste geopolitieke trends (2)

Bij de overgang van 2018 naar 2019 past een overzicht van de belangrijkste geopolitieke trends in de wereld. In een reeks van vijf artikelen die we in kort tijdsbestek onder deze headline publiceren geven we per issue een beknopt overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen, inclusief hoe we die dit jaar zien ontwikkelen. Vandaag het tweede deel:

Deel 2 - Hoe de verdwaasde Uncle Sam naar de onvermijdelijke uitgang strompelt

Washington in verwarring

De regering-Trump kenmerkte zich door aanhoudende interne problemen die voortvloeien uit de strijd tussen Amerikaanse bestuurselites. Het voortdurend komen en gaan van verantwoordelijken in de regering wijst op vergevorderde sleet op het Amerikaans staatsbestel. Elites leveren geen slag als alles op rolletjes loopt, zij doen dat als de regeringsmachine dreigt vast te lopen. Als een team de controle over een situatie dreigt te verliezen is het ieder voor zich, en God voor ons allen.

Amerika is vrijwel onophoudelijk in oorlog: sinds zijn stichting in 1776 maar liefst 214 van zijn 235 kalenderjaren. Het Amerikaanse leger blijkt er steeds in te slagen grote hoeveelheden mensen te doden, veelal burgers, maar te falen als het gaat om een politieke agenda door te drukken. Washington doet niet aan zelfreflectie, analyseert zijn daden niet, leert niet van zijn fouten. De Checks and Balances falen nu de Senaat en het Huis van Afgevaardigden de regering onvoldoende controleren. Enkel dankzij zijn gigantische kernwapenarsenaal kan de VS nog de schijn van grootmacht hoog houden.

De Amerikaanse handelsoorlog

De Amerikaanse handelsoorlog met bondgenoten is overwegend symbolisch en vooral bedoeld voor binnenlandse consumptie. Maar het handelsconflict met China is echt en wordt hard gespeeld. De VS ziet in China een gevaarlijke rivaal. China kan Amerikaanse technologie niet enkel commercieel maar ook militair inzetten. Denk aan artificiële intelligentie, 5G draadloos internet en cyberveiligheid, zaken die een nieuwe industriële revolutie teweegbrengen, voor economische groei in de komende decennia zorgen en bepalen welke mogendheid de wereld gaat domineren.

China moet dus geen Amerikaanse technologie in handen krijgen. Chinese smartphones en computers vormen een bedreiging voor de Amerikaanse veiligheid omdat de VS daar niet op kan spioneren. Om elk land te kunnen dikteren hoe het zich moet gedragen moet de VS spyware in IT-materiaal kunnen installeren. Denk aan het afluisteren van bondskanselier Angela Merkel om te kunnen controleren of de Duitsers wel deden wat de VS hen had bevolen.

Volgens de Amerikaanse econoom Michael Hudson gaat het niet meer om een handelsoorlog, maar om een nieuwe Koude Oorlog. De Amerikaanse eisen hebben meer te maken met monopoly rents, vergoedingen die men op grond van octrooien of auteursrechten kan opeisen, dan met eigendomsrechten. Volgens de klassieke econoom Adam Smith komt de eis tot monopoly rents neer op afpersing. Technologie moet universeel beschikbaar zijn. Wie op basis van die technologie onafhankelijk een product op de markt zet tegen de laagste kostprijs is de meest efficiënte aanbieder ter wereld en heeft het met dat product voor het zeggen.

Vreemd genoeg treffen de heffingen hoofdzakelijk Amerikaanse firma’s zoals Apple die hun producten in China maken en vervolgens exporteren naar de Amerikaanse moederfirma. Het gevolg van een Amerikaanse heffing van 25% is dat de moederfirma’s hun Chinese vestigingen 25% duurder uit zijn. De VS schiet dus voor een stuk in eigen voet. De lopende onderhandelingen zullen wel tot overeenstemming leiden. Partijen kunnen zich economisch een aanslepende handelsoorlog waarin ook de rest van de wereld in de klappen deelt niet veroorloven.

De status van de VS als supermogendheid

In de 20^e eeuw kon de VS uitgroeien tot supermogendheid. Het land ligt veilig tussen de oceanen, ver van het strijdgewoel in de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Terwijl de infrastructuur en economie van zijn belangrijkste tegenstrevers werd vernietigd bleef de VS intact zodat het land zijn gigantische industriële apparaat kon inzetten om de wereldmarkt te bevoorraden met goederen die enkel de VS produceerde. Ondanks die voorsprong vond de VS het nodig het ene na het andere weerloze land aan te pakken en te onderwerpen aan de eisen van Uncle Sam.

Met de globalisering verdween ook het grootste deel van het Amerikaanse industriële apparaat. Maar dankzij de Neocons bleef de VS verwikkeld in conflicten met de meeste landen die er maar toe doen. De bizarre kamikaze-onderwerping van de VS aan Israel heeft er nu toe geleid dat de VS zijn invloed in het olierijke Midden-Oosten aan het verliezen is. Door te pogen Rusland en China onder het juk te krijgen zijn de Neocons erin geslaagd opkomende wereldmachten in elkaars armen te drijven. Zo isoleerde de VS zich ook van het Chinese Belt and Road Initiative gericht op Euraziatische landen.

De vooruitzichten voor de VS zijn niet rooskleurig. Tenzij het land het roer omgooit en afstapt van de heilloze russofobie is een militaire confrontatie onvermijdelijk. De NAVO heeft Rusland maximaal teruggedrongen. Reken erop dat Rusland stevig terugslaat als het tegen alle afspraken in in Syrië wordt aangevallen. Bij één bijna-incident waren gevechtsklare Russiche MiG-31K’s, uitgerust met Kinzhal raketten, al opgestegen. Hoe meer van dit soort bijna-incidenten niet escaleren, hoe meer de Neocons zullen proberen een zwaarder incident uit te lokken. Het credo blijft: ‘Assad must go’.

Vandaag is Israel de laatste openlijk racistische staat ter wereld. De Israelische leiders zijn boosaardig, immoreel en gestoord, daar zijn de meeste waarnemers het wel over eens. Maar de Israeli’s zijn ook buitengewoon roekeloos. Zij kunnen zich dat veroorloven omdat zij elke Amerikaanse politicus in hun zak hebben. Wat zij ook uithalen, de VS zal ze altijd hun wandaden toedekken, denk aan de Israelische aanval op de USS Liberty. In zo’n omgekeerde wereld is de VS niet echt een supermogendheid, zelfs niet soeverein. Van buitenlandse inmenging gesproken.

In Latijns Amerika is de VS er steeds in geslaagd niet-volgzame politieke leiders omver te werpen, maar niet om van deze landen duurzaam welvarende staten te maken. Verbazend genoeg is het de VS niet gelukt om Venezuela aan zich te onderwerpen. De regering-Maduro, die had af te rekenen met forse ondermijnende activiteiten van de VS en ook eigen fouten, doet zijn uiterste best om van koers te veranderen en Venezuela soeverein en onafhankelijk van Amerika te houden. Amerika mag dan veel Latijns Amerikaanse leiders aan zich gebonden hebben, de grote meerderheid van de bevolking moet niets hebben van de Yankees.

In Azië biedt China elke Amerikaanse “kolonie” een alternatieve toekomst, een optie die steeds interessanter wordt nu het Chinese succesvolle Wirtschaftswunder exponentieel aan macht wint. Blijkbaar verliest de gebruikelijke mix van arrogantie, overmoed en onkunde die de Angelsaksische landen toelieten Azië te overheersen aan macht, en is Azië toe aan alternatieven. De VS heeft tegen de groeiende Chinese invloed in Azië niets fundamenteels in te brengen, tenzij militair, maar dan met gigantische risico’s.

Per saldo slaagt de VS er niet meer in duurzaam zijn wil op te leggen aan landen die traditioneel te boek stonden als bondgenoten. Nu Duitsland blijkbaar het NordStream2-project met Rusland ondanks alle Amerikaanse tegenwerking en dreigementen doorzet zien we voor het eerst niet enkel hoe een EU-leider een Amerikaanse president laten aanvoelen dat hij kan ophoepelen, maar ook dat de VS duidelijk niet meer in staat is partnerlanden interessante projecten voor te leggen. Make America Great Again mag dan een deel van het Amerikaanse electoraat aanspreken, het heeft de rest van de wereld niets te bieden.

Naar een nieuwe wereldorde?

In een recente voordracht in Brussel zette de Amerikaanse buitenlandminister Mike Pompeo uiteen hoe zijn regering de nieuwe wereldorde ziet. In essentie: “Onze soevereiniteit herbevestigen en de liberale internationale orde hervormen. Onze vrienden moeten ons helpen en ook hun soevereiniteit laten gelden.” Voor niet-bevriende landen geldt: “Landen moeten getrouw hun verplichtingen jegens hun burgers nakomen en bekijken of de huidige internationale orde optimaal ten goede komt aan de bevolking. Is dat niet het geval, dan moeten wij zien hoe we dat kunnen rechtzetten”.

De VS zou dus de plicht hebben in te grijpen in landen wier buitenlands en binnenlands beleid hem niet aanstaat. De VS en zijn “vrienden” zijn dus soeverein, landen die voor de VS buizen zijn niet soeverein. De arrogante houding waarin de VS de grote geopolitieke baas is en tegelijk de rol van rechter en strafuitvoerder speelt is niet nieuw. Bush Sr. zei in zijn State of the Union van 1991 al (vrij vertaald):

Dit is aanleiding om de uitgestippelde nieuwe wereldorde te realiseren, waar bruutheid niet loont en agressie stuit op collectief verzet. Een wereldbeeld waarin de VS een groot aandeel in het leiderschap heeft. Enkel de VS heeft de morele status en de middelen om dit waar te maken. Wij als enige natie ter wereld kunnen deze vredeskrachten mobiliseren.

Geen woord over de veiligheid van de VS zelf of het welzijn en voorspoed van zijn bevolking. Alles draait om Amerikaans leiderschap dat automatisch zou leiden tot vrede, veiligheid, vrijheid en de rechtsstaat. Het jargon klinkt mooi, maar is hol. Denk maar hoe het er in de NAVO aan toegaat. Er wordt democratisch overlegd, tot de VS beslist. NAVO-bondgenoten hebben minder te vertellen dan de leden van het Warschaupact destijds. Het verleden leert dat voor deze club het doel de middelen heiligt, denk aan de honderdduizenden doden in de Balkan, het Midden-Oosten, Afghanistan, en de druk op Iran, Rusland en China, alles ondersteund door ‘denktanks’ en verkondigd door medeplichtige media.

Het aantreden van Trump gaf hoop op een doorbraak in het door de Neocons zo vurig aanbeden Amerikaanse interventionisme. Hij zou de banden met Rusland aanhalen en de troepen uit de brandhaarden terugtrekken. Hij had kritiek op de NAVO. Vergeet het maar. De wurggreep van het establishment, de ‘deep state’ lost niet. De “America Last Express” ratelt onverstoorbaar door, de catastrofe tegemoet.

Het mislukte presidentschap van Barack Obama

Barack Obama takes one last look in the mirror, backstage before going out to take oath of office, Jan. 20, 2009.

(Official White House photo by Pete Souza)

Howard Zinn zag in 2010, een jaar na Obama’s aantreden, geen enkel hoogtepunt en voorzag een middelmatig en daarmee gevaarlijk presidentschap. Het oordeel van Eric Zuesse aan het eind van de rit is niet mis: Obama is een mislukte president.

Bij zijn aantreden in 2009 werd Barack Obama wel heel uitbundig verwelkomd. Zijn campagne draaide om hoop. Gerechtigheid, onkreukbaarheid, gelijkheid, vrede, geluk en voorspoed, zaken waarop je kon rekenen met zo’n intelligente, goed opgeleide, achtenswaardige man. Zijn eerste wapenfeiten maakten indruk: Obamacare, de afrekening met Osama bin Laden, opkuis van de federale bureaucratie. Maar na de recente stormachtige politieke ontwikkelingen in de VS moeten we de realiteit onder ogen zien. Hoop en verandering zijn geweken voor frustratie en zorg. Obamacare staat op losse schroeven, en de talloze executive orders en ondertekende wetgeving lijken gedoemd om te worden herroepen.

De befaamde Amerikaanse historicus Howard Zinn had op 17 november 2008 al zijn bedenkingen bij de toen nog president-elect. Die moest voor Zinn direct na zijn aantreden zijn dan nog maximale politieke kapitaal investeren in fundamenteel nieuw beleid: troepen terug uit Irak en Afghanistan, geen aanvalsoorlogen meer, afstand van de Bush-doctrine en de Carter-doctrine, en komaf met de overzeese militaire basissen. Uitroeping van Amerika als vredelievende mogendheid die niet langer doelwit is van terrorisme en zelf ook geen terrorisme uitoefent. Inkrimping van het militaire apparaat en het defensiebudget tot het minimum en jobcreatie voor jonge mensen in plaats van hen voor het leger te recruteren.

Ruim een jaar later evalueerde Zinn het eerste jaar van de regering-Obama: “Ik zie geen enkel hoogtepunt in zijn optreden en beleid. Ik denk dat de mensen verblind zijn door zijn retoriek. Obama wordt een middelmatige president, en in onze tijd betekent dat een gevaarlijke president.” Die evaluatie dateert van een week voor zijn overlijden, zodat Zinn vandaag geen eindoordeel kan geven over het presidentschap van Barack Obama. Dat deed de eveneens Amerikaanse historicus Eric Zuesse recent wel. En diens oordeel is niet mis: Obama is een mislukte president.

Op het vlak van jobcreatie: 94% van alle nieuwe jobs zijn gedwongen parttime. De armoede steeg in 94% van de kiesdistricten. Honderdduizenden doden en miljoenen ontheemden door bombardementen in opdracht van Obama of diens bondgenoten. De verwoesting van Irak en Afghanistan door George W. Bush kreeg een vervolg met de vernietiging van Libië door Obama en Sarkozy, en van Syrië door Obama, Saud, Thani en Erdogan. Tienduizenden jihadisten werden bewapend en naar Syrië gestuurd om de regering-Assad omver te werpen. Volop steun aan de barbaarse junta in Honduras waar het moordcijfer met 50% steeg en daarmee tot het hoogste ter wereld.

Per saldo heeft de regering Obama veel meer ellende aangericht buiten de VS dan in eigen land, aldus Zuesse. Dat heeft Hillary Clinton niet veel stemmen gekost, Amerikaanse kiezers weten weinig over wat er zich in het buitenland afspeelt. Trump legde in zijn campagne wel de nadruk op de ‘illegale immigranten’, maar zweeg over het feit dat die mensen de hel die de VS in hun land had aangericht wel moesten ontvluchten, niet enkel in Honduras, maar ook in Guatemala en El Salvador. Coups en door de VS getrainde doodseskaders, dat was steevast de aanpak. Om maar niet te spreken over de vluchtelingenstroom uit het Midden-Oosten waar Europa mee moet afrekenen.

Obama is niet mislukt omdat hij te weinig conservatief of ‘Christelijk’ was, maar omdat hij te weinig progressief was en in veel opzichten veel conservatiever dan zijn dubbelhartige verkiezingsretoriek beloofde. Een uitzonderlijk getalenteerd leugenaar, die daarmee ook fenomenaal succes had. Obama werd dan gedwarsboomd door het Congres, maar zijn falen komt toch op zijn conto. Kwalijke zaken als de mislukte TTP, TTIP en TISA handelsverdragen, de moord op Gaddafi en de coup in 2014 in Oekraïne stonden prominent op zijn agenda. Een conservatieve, reactionaire agenda, die meer rekening hield met de belangen van de honderden CEO’s van multinationals dan van de Amerikaanse bevolking die de president geacht wordt te dienen.

De regering-Obama scoorde een absoluut dieptepunt op het vlak van vervolging van witte-boorden-criminaliteit. Frauderende bankiers werden niet vervolgd. Landen als Oekraïne en Rusland worden afgeschilderd als corrupt, maar de corruptie in eigen land wordt onder de mat geveegd. De Amerikanen hebben het vandaag dan beter dan aan het eind van de regering-Bush, maar niet dan voor de crisis van 2007/2008. De economische opleving onder Obama was de zwakste sinds de 2^e Wereldoorlog. De schuld van de Amerikaanse federale overheid verdubbelde. Hoewel na een economische crisis de economische ongelijkheid normaal afneemt bleef die onder Obama onveranderd hoog. Tot daar het harde oordeel van Zuesse.

Maar ook anderen zien Obama als de grote verliezer, zeker op het wereldtoneel. De impasse in Oekraïne, de steun aan jihadistisch terrorisme met de afslachting van meer dan een half miljoen mensen in Syrië en Irak tot gevolg, de electorale steun aan Hillary Clinton die mede aan de basis lag van het succes van de als clown afgeschilderde Donald Trump, het verlies aan geloofwaardigheid door de mislukte poging om het hacken van Amerikaanse servers in de schoenen van Rusland te schuiven, de kwaadaardige poging om Iran met blijvende sancties te verzwakken ondanks het bereikte diplomatieke akkoord, de steun aan Saoedi-Arabië in de bloedige oorlog tegen het Jemenitische volk, het gebrek aan ruggengraat in het Israel-Palestina conflict, de infrastructurele, sociale, politieke en rassencrisis in het binnenland.

En nu doet dus Donald Trump zijn intrede in het Witte Huis. Diens overwinning wordt door de Amerikaanse mainstream media toegeschreven aan Russische hackers die zich in opdracht van Poetin zouden hebben gemengd in de Amerikaanse democratie, een beschuldiging die Rusland als “belachelijk” van de hand heeft gewezen, net als Trump. Zo ver is het dus gekomen onder Obama. Men weigert de realiteit van het politieke en sociale binnenlandse verval onder ogen te zien en wijst met het beschuldigende vingertje naar een buitenlandse mogendheid. Maar die boodschap komt niet over. Het sentiment onder de burgers wijst op afkeer van de politieke elite in Washington en de media die worden gezien als onderdeel van een corrupt systeem.

Het is dezelfde afkeer die we ook elders in het Westen tegenkomen. Mensen zijn de elitaire overheden beu die falend soberheidsbeleid voeren, een nieuwe Koude Oorlog tegen Rusland ontketenen, de NAVO op basis van valse Russofobie opblazen tot ongekende proporties en slaafs het Amerikaanse imperialisme volgen.

De wereld die Obama achterlaat kenmerkt zich door Westers beleid, internationale instellingen en klassieke media in verval. Hoe meer de schuld bij “tegenstanders” als Rusland, China, Iran en Noord-Korea wordt gelegd, hoe meer de mensen in opstand komen tegen hun leiders. En dat is geen goed vooruitzicht.