Revelations on Rafik Hariri’s assassination

by Thierry Meyssan

Part 3: drone videos expose Israel’s involvement

In more prosaic terms, the Tribunal is shirking its responsibilities. On the one hand, it must judge the false witnesses to thwart further manipulations and to make plain its impartiality; on the other hand it refuses to undertake a "clean-up" operation which might force it to arrest Prosecutor Mehlis. However, Odnako’s revelations on the German lead render this posture untenable. All the more since it’s already too late: General Jamil Sayyed filed a complaint in Syria and a Syrian examining magistrate has already indicted Detlev Mehlis, Commissioner Gerhard Lehmann plus the five false witnesses. One can imagine the commotion at the Tribunal should Syria decide to call on Interpol to have them arrested. Just as the Mehlis commission was supposed to compensate for the lack of professionalism on the part of the Lebanese forces of law and order, the Tribunal should equally have ensured the impartiality that the Lebanese courts may have been short of. But things are far off target, which raises the question of the Tribunal’s legitimacy.

Kofi Annan didn’t want the Lebanon Tribunal to exert international jurisdiction, but to function as a national Lebanese tribunal with an international character. It would have been subjected to Lebanese law while half of its members would have been nationals of other countries. The plan did not materialize because the negotiations came to a sudden end. More precisely, an agreement was reached with the Lebanese government presided at the time by Fouad Siniora, the former authorized representative of the Hariri estate, but it was never ratified either by Parliament or by the president of the Republic. Hence, the agreement was endorsed unilaterally by the UN Security Council (Resolution 1757 of 30 May 2007). The end result is a hybrid and fragile entity.

As pointed out by Kofi Annan, this Tribunal is not analogous to any other so far created within the purview of the United Nations. "It is neither a subsidiary organ of the UN, nor a component of the Lebanese judiciary system"; it is simply "a conventional organ" sitting between the executive authority of the Lebanese government and the UN. Judging by the international rule of separation of powers and independence of the judiciary, the Tribunal cannot be regarded as a genuine tribunal, but rather as a joint disciplinary commission within the executive frameworks of the UN and the Lebanese Government. Whatever decision it may make will inevitably be coated with suspicion. Worse still, any Lebanese government can terminate it since - not having been ratified - the related agreement was binding only on the previous government. As a result, the present Lebanese coalition government has become a battlefield between partisans and foes of the Tribunal. In an attempt to maintain governmental stability, week after week Lebanese President Michel Sleimane has been dissuading the Council of Ministers from taking a vote on any issue linked with the Tribunal. This embargo cannot hold out forever.

According to the President of the Special Tribunal

for Lebanon, Antonio Cassese, the armed resistance

in Palestine, Lebanon, Iraq and Afghanistan should

be tried for "terrorism".

Bad news coming in pairs, suspicions have now extended to the President of the Tribunal, Antonio Cassese. This reputable international jurist was President of the International Criminal Tribunal For the Former Yugoslavia (ICTY). He happens to be an ardent supporter of the Jewish colonialisation of Palestine. A personal friend of Elie Wiesel, Cassese received and accepted an honorary award, presented by Wiesel himself. He should normally have withdrawn and resigned when Hassan Nasrallah disclosed that Israeli drones had been reconnoitring the crime scene as well as the victim’s movements for months.

Worst of all, Judge Cassesse personifies an interpretation of international law that causes division in the Middle East. Although his official curriculum vitae obscures it, he took part in the 2005 negotiations between member states of the European Union and those bordering the Mediterranean Sea ("Barcelona Process: Union for the Mediterranean"). His definition of terrorism blocked the discussions. According to him, terrorism is exclusively the act of individuals or private groups, never states. It follows that a struggle against an occupying army would not be considered as "resistance" but as "terrorism". In the local context, this juridical view is consistent with a colonial framework and disqualifies the Tribunal.

The methods of the Special Tribunal do not differ from those applied by the Mehlis Commission. Tribunal investigators collected mass files on Lebanese students, social security recipients and subscribers of public utility services. On 27 October, in the absence of the Lebanese judges, they even tried to snatch medical records from a gynaecological clinic frequented by the wives of Hezbollah members. It is obvious that these probes have no link whatsoever with the Rafik Hariri assassination. Everything leads the Lebanese to believe that the information is actually earmarked for Israel, of which, in their eyes, the TSL is merely an offshoot.

All these problems had clearly been foreseen by President Putin when, in 2007, he had vainly made a pitch for a different wording of the Tribunal founding resolution. Ambassador Vitaly Churkin had denounced the "juridical loopholes" of the system. He deplored that the Security Council should threaten to resort to force (Chapter VII) to achieve unilaterally the creation of this "conventional organ". He had emphasised that while the Tribunal should be working towards the reconciliation of the Lebanese people, it was devised in such a way as to divide them even more. Finally, Russia - as China - refused to endorse Resolution 1757.

The truth ultimately seeps through. The Israeli drone videos released by the Hezbollah expose Israel’s involvement in the crime preparations. The facts revealed by Odnako point to the use of a sophisticated German weapon. The puzzle is nearly complete.

French journalist Thierry Meyssan is a political analyst, founder and chairman of the Voltaire Network and the Axis for Peace conference. He publishes columns dealing with international relations in newspapers and magazines in Arabic, Spanish and Russian. Last books published in English: “9/11 the Big Lie” and “Pentagate.”
 

Revelations on Rafik Hariri’s assassination

by Thierry Meyssan

Part 2: who fired the missiles?

So, who fired the missile? This is where things get complicated. According to the military experts, in 2005, Germany was the only country which had a handle on this new technology. It is, therefore, Berlin which supplied and set up the crime weapon. Hence, it is easy to understand why former Berlin Attorney General Detlev Mehlis - controversial in his profession - was eager to preside the UN Investigation Commission. Mr Mehlis is notoriously linked to the German and US secret services. Assigned in 1986 to investigate the disco attack in Berlin, he diligently covered up all Israeli and US fingerprints to falsely accuse Libya and justify the US bombing of Khadafi’s palace. In the early 2000s, Mr Mehlis was lavishly paid for his stint as researcher at the Washington Institute for Near East Policy (think-tank linked to AIPAC, the Israel Lobby) and at the Rand Corporation (think-tank attached to the US military industrial complex). All these elements cast a shadow over his impartiality in the Rafik Hariri affair and should have sufficed to have him taken off the case.

Mehlis was seconded by Commissioner Gerhard Lehmann, also a well-known German and US secret services agent. A witness formally identified him as having taken part in the programme run by the Bush Administration in Europe, involved in abduction, detention and torture of prisoners in "black holes". His name is mentioned in the Council of Europe’s ad hoc Report. However, he managed to dodge all judicial proceedings on the basis of a strong but unlikely alibi provided by colleagues in the German police. Mehlis and Lehmann propagated the theory of the explosives-laden suicide van to deflect the investigation from the German weapon that was used to commit the crime. Various earth samples from the scene, first mixed, then divided in three jars, were sent to three different laboratories. In the first two no trace of explosives was found. Mehlis and Lehmann kept the third jar and sent it to the third laboratory, where remnants of explosives were detected. In principle, if the decision is made to resort to three judiciary experts, in case of disagreement it is the majority opinion that prevails. No way! Mehlis and Lehmann violated the protocols. They deemed that theirs was the only reliable sample and embarked the Security Council on a false trail.


Detlev Mehlis, President of the UN Investigation

Commission, violated all the rules of the criminal

procedure, fabricated evidence and used false

witnesses to exonerate Germany and accuse Syria

The flawed character of the Mehlis-Lehmann investigations has amply been proven. Their successors acknowledged as much sotto voce and declared entire sections of proceedings null and void. Amidst their manipulations, the most famous one relates to the false witnesses. Five individuals purported to have seen the preparations for the attack and incriminated Presidents Bashar el-Assad and Emile Lahoud. While these allegations were fuelling the drums of war, their lawyers exposed the lies and the prosecution backed down.

Based on these false testimonies, Detlev Mehlis arrested - in the name of the international community - four Lebanese generals and had them incarcerated for four years and detained members of their entourage for questioning. With his assistants - who spoke Hebrew to each other - he manipulated their families. Thus, on behalf of the international community, he showed the wife of one of the generals a doctored picture to prove that her husband had not only obscured his implication in the murder, but was also two-timing her. Concurrently, Mehlis tried to convince the son of the "suspect" that his mother was a woman of loose morals, leading his desperate father into a murderous folly. The aim was to induce a family crime of honour. And Lehmann proposed to set one of the generals free in exchange for his false testimony against a Syrian leader.

Interestingly, German journalist Jürgen Cain Külbel highlighted a disturbing detail: it would have been impossible to trigger the explosion by remote control or by marking the target without first deactivating the powerful interference system built into Rafik Hariri’s convoy. A system among the most sophisticated in the world, manufactured in ... Israel. Külbel was approached by a well-known pro-Palestinian advocate, Professor Said Dudin, to promote his book. However, the outrageous declarations frequently made by Dudin served to torpedo it instead. Külbel, a former East German criminal police officer, was quick to find out that Dudin had a long-standing reputation for being a CIA mole in the German left-wing. The journalist published a number of old East-German reports attesting to this fact and was sentenced and briefly imprisoned for illicit dissemination of documents. Meanwhile, Dudin was settling into the German Embassy in Beirut for the purpose of infiltrating the families of the four generals.

Overlooked in the Middle East, Germany’s role in this region is worth spotlighting. After Israel’s war of aggression against Lebanon in the summer of 2006, Chancellor Angela Merkel deployed a very large contingent to join the United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL). The 2.400 German soldiers control the maritime infrastructure to prevent arms supplies from reaching the Resistance via the Mediterranean. Ms Merkel declared that the German mission was to protect Israel. But a wind of rebellion arose among the officers, who by the hundreds wrote to remind her that they had enlisted to defend their homeland, not a foreign country, be it an ally. An unprecedented development took place on 17 March 2008 and 18 January 2010, when the German and Israeli governments held a joint Council of Ministers meeting where various defence programmes were adopted. At this stage, there shouldn’t be too many secrets left between the Tsahal and the Bundeswehr.

Detlev Mehlis’ investigation is both steeped in ridicule as regards the false witnesses, and tainted with the illegal detention of the four generals. This led the UN Human Rights Council’s Working Group on Arbitrary Detention to formally and firmly condemn this excess of power. The opprobrium that befalls Mr Mehlis’ work should not reflect on the Tribunal, which is in no way responsible for his manipulations. However, the credibility of the Tribunal rests on its ability to curb, in the first place, all those who attempted to mask the truth and falsely accused Presidents Bachar el-Assad and Emile Lahoud, with the intention of provoking a war. It now transpires that the Tribunal refuses to try the false witnesses, giving the impression that it is covering up the manipulations under Mehlis’ watch and is in fact pursuing the similar political objectives (this time against the Hezbollah, and perhaps against others in future). Even worse, the Tribunal denies Jamil Sayyed (one of the generals illegally detained) the minutes of his accusers’ hearings, thereby barring him from claiming compensation and making it look as if the Tribunal condones four years of arbitrary detention.

French journalist Thierry Meyssan is a political analyst, founder and chairman of the Voltaire Network and the Axis for Peace conference. He publishes columns dealing with international relations in newspapers and magazines in Arabic, Spanish and Russian. Last books published in English: “9/11 the Big Lie” and “Pentagate.”

    

Revelations on Rafik Hariri’s assassination

by Thierry Meyssan

Part 1: what really happened?

With Western media having announced that the Special Tribunal for Lebanon will shortly issue indictments against Hezbollah, Russian magazine Odnako challenges the entire UN investigation. Thierry Meyssan posits that the weapon used to assassinate former Prime Minister Rafik Hairiri was supplied by Germany. Former German prosecutor and first commissioner in charge of the UN probe, Detlev Mehlis, seemingly doctored evidence to cover up his country’s involvement. These revelations embarrass the Tribunal and reverse the tide in Lebanon.

All the conflicts rocking the Middle East today crystallize around the Tribunal. For some, the Tribunal should bring about the dissolution of the Hezbollah, quell the Resistance and establish a Pax Americana. Others consider that the Tribunal is flouting the law and subverting the truth to ensure the takeover of a new colonial order in the region. The Tribunal was created on 30 May 2007, pursuant to UNSC resolution 1757, to prosecute the alleged sponsors of former Prime Minister Rafik Hariri’s assassination. In the political context at that time, this implied bringing to trial serving Presidents Bashar el-Assad of Syria and Emile Lahoud of Lebanon, not exactly favourites of the neo-conservatives. However, the charges were not pursued since they were based on flimsy evidence planted by false witnesses. With no accused left, the Tribunal could easily have disappeared in the meanders of bureaucracy were it not for a turn of events that catapulted it back into the epicentre of the turbulent Middle East political scene.

On 23 May 2009, journalist Erick Follath disclosed on Der Spiegel Online that the prosecutor was poised to indict Hezbollah military leaders. For the past 18 months, Hassan Nasrallah, Hezbollah’s secretary-general, has been proclaiming his party’s innocence, maintaining that the real aim was to decapitate the Resistance and clear the region for the Israeli army. The indictment against Shia leaders for the assassination of a Sunni leader is of such a nature as to spark off a fitna, a Muslim civil war. During his recent visit to Moscow, Lebanese Prime Minister Saad Hariri, son of the deceased, reiterated that the political exploitation of the Tribunal exposes his country to the risk of a new conflagration. President Medvedev retorted that Russia wants Justice to be served and reproves any attempt to discredit, weaken or delay the Tribunal’s proceedings. A position of principle which risks being severely eroded by Odnako’s revelations. Our own investigation unearthed data that open a completely new avenue. We met with a many actors, so that the news of our work spread quickly and alarmed those for whom the assassination trail implicating the armed Lebanese Resistance represents a real godsend. In an effort to intimidate us, the Jerusalem Post on 18 October launched an attack, accusing the author of this article of having received $1 million from Iran to exonerate Hezbollah.

Rafik Hariri’s convoy was attacked in Beirut on 14 February 2005. Twenty-three people were killed and one hundred injured. With a preliminary UNSC report indicating unprofessional conduct of the Lebanese authorities, the UNSC set up its own investigation. From the outset, it attributed the attack to a suicide bomber driving a van packed with explosives. Established to compensate for the Lebanese lack of professionalism, one would have expected the UN mission to scrupulously observe classical criminal procedures. Not so! The crime scene was hardly examined, the victims not exhumed and no autopsies performed. It took long before an attempt was made to ascertain the modus operandi. Having discarded a bomb dug in the ground, the investigators adopted the theory of van without bothering to verify it. Hariri2 However, this version is implausible given the size and depth of the crater that a surface explosion could not have caused.

Faced with the Swiss experts’ refusal to endorse the official version, on 19 October the Tribunal recreated the crime scene behind closed doors in France - one of the countries funding the Tribunal - instead of in Lebanon or the Netherlands, seat of the Tribunal. The buildings surrounding the crime scene were reconstructed and earth brought in from Beirut. The convoy was reconstituted, including the armoured vehicle, to demonstrate that the height of the concrete buildings had confined the explosion, enabling the blast to produce the crater. The results of this costly experiment have never been divulged. Photos and videos taken immediately after the attack show the enormous blaze, with burning debris all around and bodies of the victims charred on one side while intact on the other. An astonishing phenomenon which bears no resemblance to what is normally caused by conventional explosives. The theory that the van was transporting a mix of RDX, PETN and TNT does not account for the damages occurred. What is more, from the photos showing Rafik Hariri’s corpse one can observe that his solid gold wristwatch has melted, whereas the collar of his luxury shirt still hugs his neck in pristine condition.

So, what really happened? The explosion generated a blast of an exceptionally intense heat and exceptionally brief duration. Thus, the flesh exposed to the blast was instantly carbonized, while the body underneath was not burnt. High-density objects (such as the gold watch) absorbed the heat and were destroyed, but low-density objects (like the delicate fabric of Hariri’s collar) had insufficient time to absorb the heat and hence were unaffected. Rafik Hariri’s remains. Moreover, the videos show that a number of limbs were severed by the explosion. Oddly, the cuts are clean, as if made on clay statues. There is no sign of shattered or jutting bones, nor of any torn flesh. The reason is that the explosion sucked up all the oxygen and dehydrated the bodies, rendering them friable. In the hours that followed, several on-the-spot witnesses complained of breathing ailments. Wrongfully, the authorities interpreted them as a psychosomatic reaction following their psychological trauma.

In any criminal inquiry, such observations should have been the starting point, yet they do not figure in any of the reports submitted by the "professional experts" to the UNSC. When we asked military experts what explosives could generate such damage, they mentioned a new type of weapon: a combination of nuclear and nanotechnology science can trigger an explosion the exact strength of which can be regulated and controlled. The weapon is set up to destroy everything within a given perimeter, down to the nearest centimetre. This weapon exerts a very strong pressure on the area of the explosion. The minute it stops, the heaviest objects are propelled upwards. Accordingly, cars were sent flying through the air. It is equipped with a nano-quantity of enriched uranium, emanating radiations which are quantifiable. Interestingly, one of the passengers in Rafik Hariri’s car survived: former Minister Bassel Fleyhan. When taken to a top-notch French military hospital for treatment, the doctors discovered that he had been in contact with enriched uranium. But no one linked this to the attack.

The weapon, which is shaped like a small missile, a few tens of centimetres long, is fired from a drone. Actually, several witnesses assured they had heard an aircraft flying over the scene of the crime. The investigators asked the US and Israel, whose 

Hezbollah intercepted and released videos from Israeli drones surveying

Rafik Hariri’s movements and the scene of the crime

surveillance satellites are permanently switched on, to provide them with images. On the day of the attack, the US had AWACS over Lebanon. Live feeds could show a drone and even determine its flight path. But Washington and Tel Aviv - which indefatigably urge all parties to cooperate with the Tribunal - turned the request down.

At a press conference on 10 August 2010, Hassan Nasrallah showed a video allegedly shot by Israeli military drones and intercepted by his organisation. All of Rafik Hariri’s movements had been registered for months, until the final day when all the surveillance converged on the bend in the road where the attack was staged. Thus, Tel-Aviv had been surveying the area prior to the assassination. Which is not to say, as Mr Nasrallah claims, that they were the authors of the crime.

French journalist Thierry Meyssan is a political analyst, founder and chairman of the Voltaire Network and the Axis for Peace conference. He publishes columns dealing with international relations in newspapers and magazines in Arabic, Spanish and Russian. Last books published in English: “9/11 the Big Lie” and “Pentagate.”
            

De aanslag op Rafiq Hariri nader bekeken

    

Op 14 februari 2005 vond in Beirut een aanslag plaats op het konvooi van de Libanese oud-premier Rafiq Hariri. Samen met de oud-premier kwamen 23 mensen op het leven en werden 100 gewond. In binnen- en buitenland werd al snel werd met de beschuldigende vinger naar Syrië gewezen, dat echter bij herhaling elke betrokkenheid ontkende. De aanslag leidde tot grootschalige demonstraties tegen de Syrische militaire aanwezigheid in Libanon. De VS riep zijn ambassadeur uit Syrië terug en de internationale gemeenschap -  waaronder de VS, Frankrijk en de EU - riep op basis van UNSC resolutie 1559 van 2 september 2004 op tot terugtrekking van de Syrische troepen uit Libanon. Onder zware internationale druk, vooral van de VS en Groot-Brittannië, maar ook van Saudi-Arabië, trok het Syrische leger zich 26 april 2005 uit Libanon terug, nog voordat een Libanees onderzoek naar de daders van de aanslag op niets was uitgelopen.

Op 30 mei 2007 werd onder auspiciën van de VN het Special Tribunal for Lebanon - met als zetel Leidschendam, Nederland - opgericht om de aanstichters van de moord op Hariri te vervolgen. In de politieke context van toen betekende dat niet meer en niet minder dan de berechting van de presidenten Bashar el-Assad van Syrië en Emile Lahoud van Libanon, niet bepaald de favorieten van de neoconservatieven. Het Tribunaal trok de aanklacht echter in omdat die gebaseerd bleek op flinterdun bewijsmateriaal en valse getuigenissen. Zonder verdere verdachten zou het Tribunaal een stille dood zijn gestorven, maar met de recente aankondiging dat het tot vervolging van Hezbolla zou overgaan kwam het opnieuw in het epicentrum van het turbulente Midden-Oosten te staan.

Franklin Lamb, politiek analist en vrijwilliger bij de Palestine Civil Rights Campaign in Libanon, wijdt een artikel aan dit onderwerp. Amerika en Israel zouden druk hebben uitgeoefend op het Tribunaal om tot vervolging [van Hezbollah] over te gaan. Op aandringen van de VS valt het Tribunaal onder Chapter 7 van het Handvest van de VN, zodat een VN strijdmacht een uitspraak “zo nodig met inzet van maximaal geweld tot uitvoering kan brengen”. Het Tribunaal moet Hezbollah aanmerken als terroristische organisatie en desnoods bij verstek veroordelen. In een reactie spreekt Hezbollah over “agressie tegen Hezbollah en Libanon”, anderen noemen het optreden van het Tribunaal “de 6e Israelische oorlog tegen Libanon.” Internationale juristen vergelijken het Libanon Tribunaal met dat van voormalig Joegoslavië, waar na de aanklacht in Srebrenica 8000 moslims werden afgeslacht. “Moet het in Libanon ook tot een burgeroorlog komen?” zo vroeg een analist zich af. Het Israëlische Knesset-lid Tzahi Hanegbi liet recent weten dat het Tribunaal de strijd met Hezbollah moet aangaan. “De essentie is niet om de Libanese daders te berechten, maar om Hezbollah af te schilderen als terroristische organisatie die een geliefde Libanese leider heeft omgebracht,” aldus Hanegbi. Het Tribunaal moet zich dus niet bezighouden met de aanslag op Hariri, maar met Hezbollah, de laatste “graat in Israel’s keel,” en met de vernietiging van het Libanees verzet.

De tussenkomst van het Tribunaal moet dus leiden tot ontbinding van Hezbollah, een einde aan het verzet en de totstandkoming van een Pax Americana. Sommigen menen dat het Tribunaal daarmee de spot drijft met de wet en de waarheid geweld aandoet, met als doel in de regio een nieuw koloniaal gezag tot stand te zien komen. Het Russische tijdschrift Odnako maakte bekend dat het het volledige VN-onderzoek betwist. De Franse journalist en politiek activist Thierry Meyssan poneert in zijn artikel "Revelations on Rafik Hariri’s assassination" op het door hem gestichte Voltaire Network de stelling dat het moordwapen afkomstig is uit Duitsland en dat het er alle schijn van heeft dat de eerste VN onderzoeksrechter, de Duitser Detlev Mehlis, het bewijsmateriaal heeft gemanipuleerd om de betrokkenheid van zijn land te verdoezelen, onthullingen die het Tribunaal in verlegenheid brengen en het tij in Libanon doen keren.

Met toestemming van de auteur brengt Geopolitiek in perspectief een bewerkte en verkorte (Engelstalige) versie in drie delen van het artikel van Thierry Meyssan. Vandaag gaat daar het op video vastgelegde gesprek vooraf dat Tim Sebastian november 2001 in Hardtalk op BBC-TV had met de toen nog in functie zijnde Libanese premier Hariri. Op de vraag waarom hij - door Amerika als terroristen aangemerkte - Hezbolla-leden weigerde uit te leveren antwoordde de premier dat Hezbolla zijn land beschermt tegen de Israëlische bezetting, waarbij hij opriep tot uitvoering van VN-resoluties tegen Israel. Het indirecte antwoord van de premier op Sebastian’s beschuldiging dat hij de War on Terror ondergroef, was dat hij tegenstander was van het doden van alle mensen - Israëli’s, Palestijnen, Syriërs of Libanezen - en geloofde in dialoog om problemen op te lossen. Hij voegde daar aan toe dat de Syriërs in Libanon aanwezig moeten blijven om het land te beschermen tot ze niet langer nodig zijn en Libanon hen vraagt te vertrekken.

         

Ook de in België niet onbekende Dyab Abou Jahjah wijdt een artikel aan deze materie. “Het Internationaal Strafhof is een instrument van de machtigen,” dat door de Israëli’s en Amerikaanse neoconservatieven wordt gebruikt “om een voorwendsel te creëren om het Libanees verzet te vernietigen” aldus de auteur. De boodschap moet zijn dat Hezbollah Hariri heeft omgebracht, om “een sektarische oorlog tussen Sunni’s en Shia’s” uit te lokken en de weg vrij te maken voor “een Israëlische militaire aanval om het werk af te maken.” Amerika en Israel de “sektarische en etnische tegenstellingen” verscherpen “om zo een nieuw Midden-Oosten te stichten waarin – om het simpel te stellen - Israel over iedereen de baas kan spelen.” Volgens Abou Jahjah wilden de VS en Israel een ‘Ceder revolutie’ uitlokken, een CIA-versie van de oranje revolutie in Ukraine. Maar, zo stelt de auteur, met de overwinning van Hezbollah op Israel in 2006 is het machtevenwicht richting Syrië/Iran verschoven. Stelt het Tribunaal Hamas in staat van beschuldiging, dan nemen de zaken in Libanon een gevaarlijke wending.

    

Why Turkey Is Still European at Heart

(article by guest author Fintan Hastings)

Far from drifting closer toward Islamism, Turkey remains very Europe oriented. Its policy of “Zero Problems with Neighbors” means open engagement with surrounding countries of all religions. The EU needs to harness these benefits for greater energy and regional cooperation as Brussels and Ankara share the same long-term security goals.

There has been much discussion and speculation in recent years about the perceived ‘drift’ in Turkish foreign policy away from Europe and towards radical Islam. It has been suggested for instance, that Turkey’s closer relations of late with Iran and its changing domestic political situation at home are evidence of this ‘drift’ away from Europe and the west and towards a new Islamic alliance in the Middle East.

Since coming to office in 2003, the Justice and Development Party (AKP) government under the leadership of Prime Minister Recep Tayip Erdogan has pursued a markedly different foreign policy from that of its predecessors. However, the suggestion that this new policy is part of an attempt by Turkey to establish a ‘Neo-Ottoman’ alliance in the Middle East and Asia Minor can be disproven with a careful examination of the facts as they stand.

Foreign Minister Ahmed Davutoğlu has defined Turkey’s new foreign policy as “Zero Problems with Neighbors”. Put simply, this approach has involved positive engagement with all of Turkey’s immediate neighbors in its region with a view to establishing meaningful dialogue, thereby reducing the potential for conflict. It ought to be pointed out here that this policy has been directed not only at Iran, a predominantly Muslim nation, but also at Russia, Armenia and Greece, all of which are overwhelmingly Christian.

Indeed, the main beneficiaries of this new policy have been Turkey’s above mentioned predominantly Christian neighbors. The bi-lateral relationship between Turkey and its old rival Greece has seen a dramatic improvement since the arrival of the AKP administration, to the extent that Greece now fully supports Turkey’s bid for EU membership. This would have been inconceivable only ten years ago. Similarly on the other side of the Black Sea, the Turkish-Russian relationship is stronger than ever before, with Turkey likely to play host in the coming years to a major Russian gas pipeline known as ‘Blue Stream II’. Foreign Minister Davutoğlu sees Turkey’s challenge for the twenty-first century as recognizing the fact that it lies at the intersection of numerous geopolitical regions (Europe, Middle East and Eurasia) as opposed merely to being an appendix of Europe.

Turkey’s thriving relationship with Israel further disproves the theory of the ‘drift’ towards radical Islam. Turkey remains the only nation in the world with a predominantly Muslim population to accord full diplomatic recognition to the State of Israel. This remains the case despite the ‘Flotilla Incident’ in June 2010 which caused considerable strain to the bi-lateral relationship between these two nations.

According to the EU Commission’s Strategy for Sustainable and Secure Energy, within 20-30 years Europe will be dependent upon imports for 70% of its gas requirements, most of which will originate in Russia. Dependency upon a single supplier creates obvious security concerns for Europe. The potential sources of gas in the Caspian region could however alleviate this problem. Once again, Turkey will be critical in this regard. Turkey has agreed to play host to the proposed ‘Nabucco’ gas pipeline which would carry gas from Azerbaijan and Turkmenistan all the way to Austria right in the heart of Europe. The political significance of this project has not been lost on the EU, with the current Commission President Jose Manuel Barroso predicting "a new age in relations between Turkey and the European Union".

The challenge for the European Union and for NATO in the immediate future will be to recognize Turkey’s growing geopolitical significance and to harness the benefits this could offer Europe in critical areas such as energy and regional security. EU leaders will also need to have the foresight to work now to secure the Union’s long term regional security interests by cultivating and maintaining strong relationships with those nations that are best placed to guarantee those interests.

The principal challenge for both the European Union and Turkey remains to recognize that despite political, cultural and religious differences, ultimately their long-term security interests lie together.

Fintan Hastings holds a BA (Hons) in Heritage Studies from the Galway Mayo Institute of Technology (Ireland) and an MA in International Relations from University College Cork (Ireland), Specialising in European Military and Regional Security and Turkey. More information can be found at his website http://www.fintanhastings.eu/.
    

NAVO 3.0 en de machtsverhoudingen in de wereld

   

De NAVO vertoont ontegensprekelijk breuklijnen [1], NAVO 3.0 is een compromis tussen divergerende belangen [2]. Er zijn grote meningsverschillen over de relatie met Rusland. De Oost-Europese leden hameren op collectieve verdediging en een onverminderde Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa. Duitsland, dat afhankelijk is van Russische energie, wil betere relaties tussen de NAVO en Rusland. Maar Rusland is niet vergeten hoe het door Bush onder druk werd gezet met de NAVO-expansie naar Oost-Europa, het raketschild en de steun aan de “gekleurde revoluties” in voormalige Sovjetrepublieken. Het verzette zich fel tegen de geplande opname van Ukraïne en Georgië in de NAVO. In Georgië kon ternauwernood een gewapend treffen tussen Russische en Amerikaanse troepen worden afgewend.

De traditionele media laten zich jubelend uit over de vlotte ratificatie van START in de Senate, maar de nuchtere werkelijkheid is dat het verdrag niet meer is dan oude wijn in nieuwe kruiken [3][4]. De inkrimping is slechts cosmetisch: een nog altijd omvangrijk arsenaal, dat volop wordt gemoderniseerd, blijft intact. Een eerste lezing van het verdrag werd 24 december in de Russiche Doema goedgekeurd, de eerste stap in het ratificatieproces. Een tweede lezing volgt in januari 2011, waarbij gekeken wordt naar de concessies [5] die Obama de Republikeinen heeft moeten doen naast modernisering van het huidige arsenaal: nieuwe nucleaire test- en productiefaciliteiten, nieuwe raketten en nieuwe supersonische bombardementsvliegtuigen, stappen die regelrecht indruisen tegen het non-proliferatieverdrag. Intussen noemt de Russische militair expert Konstantin Sivkov START een valstrik voor Rusland [6].

Voor Oost-Europa is Artikel 5, dat solidaire militaire steun garandeert, nog eens extra opgepoetst. Baltische NAVO-leden met etnische problemen zijn daarmee verzekerd tegen Rusland. Ook Moldavië, dat grenst aan NAVO-lid Roemenië, kan een bron van conflict worden. Moldavië’s afgescheurde provincie Transnistrië [7] staat onder Russisch militair toezicht. Dat de NAVO impliciet de deur voor Ukraïne en Georgië openhoudt is voor Rusland moeilijk te verteren. En het raketschild komt er, zij het niet als Amerikaans maar als NAVO project. Rusland mag meedoen, maar of dat gebeurt op basis van gelijkwaardigheid blijft de vraag. NAVO secretaris-generaal Rasmussen beschrijft de positieve reactie van Rusland als een “ongekende stap voorwaarts”, maar in feite is er niets geregeld. De Russische president heeft slechts verklaard verder te willen onderhandelen, met de waarschuwing: “We doen mee als volwaardige partner, of we doen niet mee.” Grote delen van de Russische politieke en militaire elite, waaronder premier Putin, zijn sceptisch over samenwerking met de NAVO. En toevallig of niet, onmiddellijk na de NAVO-top bezocht [8][9] de Chinese premier Wen Jiabao achtereenvolgens premier Putin en president Medvedev, waarbij ook veiligheidsaangelegenheden aan de orde kwamen.

Op aandringen van Duitsland, dat als niet-kernmogendheid hamert op terugtrekking van de Amerikaanse kernwapens uit Europa, zegt het nieuwe strategisch concept dan wel dat de NAVO “een kernwapenvrije wereld nastreeft”, maar het voegt daar onmiddellijk cynisch aan toe dat “de NAVO een kernmacht blijft zolang er kernwapens in de wereld zijn.” Frankrijk weigert ronduit zijn kernwapens op te geven. Het ziet die als garantie van zijn machtspositie in Europa en geeft de NAVO er geen enkele zeggenschap over. Voor Frankrijk kan het raketschild niet in de plaats komen van de nucleaire afschrikking. Duitsland ziet een ontspannen verhouding met Rusland als voorwaarde voor internationaal militair optreden door de NAVO. Het land ziet de Amerikaanse steun aan Oost-Europa en nieuwe spanningen dan ook met lede ogen aan. De reorganisatie van de Europese strijdkrachten valt samen met een concentratie van de Europese wapenindustrie, die steeds meer de concurrentie met de Amerikaanse tegenstrevers aangaat. De Duits-Frans-Spaanse Airbusfabrikant EADS is niet alleen in passagiersvliegtuigen de grootste concurrent van Boeing, maar ook de op één na grootste wapenfabriek van Europa. En die doet zaken met Rusland en China, tot ergernis van Washington. Ziedaar de breuklijnen in de NAVO.

Voor veel Europese hoofdsteden luidt een mislukking in Afghanistan de doodsklok over de NAVO, met niet te voorziene gevolgen. De bereidheid van de leden om zich aan de VS te onderwerpen inzake toekomstige internationale missies is aanmerkelijk gedaald. De toenemende barsten binnen de NAVO passen binnen de tektonische verschuivingen in de internationale machtsverhoudingen. Sinds de financiële crisis van 2008 zijn de economische en politieke verschillen tussen de NAVO-partners alleen maar verscherpt. Berlijn en Washington verschillen sterk van mening over wisselkoersen en handel. Onder die omstandigheden staat de VS, dat zich concentreert op mondiaal rivaal China, niet te trappelen om zijn Europese concurrenten militair overeind te houden. De spanningen tussen Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië, tussen West en Oost Europa en tussen Europa en Rusland geven Washington volop mogelijkheden om de politieke situatie in Europa te manipuleren en de bondgenoten in het gareel te houden.

De “militaire alliantie van democratische landen in Europa en Noord-Amerika”, die niet meer is dan een relikwie uit de Koude Oorlog, heeft zich in Lissabon dus op de toekomst bezonnen. De uitkomst [10] is een pan-Europees raketschild (onderworpen aan het Amerikaanse wereldomspannende raketschild), de permanente stationering van honderden Amerikaanse kernwapens in Europa, en het opstarten van cyber oorlogsvoering (onderworpen aan het nieuwe Cyber Command van het Pentagon). De NAVO laat West-Europa al lang links liggen: te klein, te provinciaal. Verwacht van dit bondgenootschap geen uitleg over wat het permanent in Centraal Azie te zoeken heeft. De VN Veiligheidsraad staat buitenspel. Waar Pentagon/NATO ook “intervenieert”, van de Balkan tot Afghanistan tot Irak, de puinhoop krijgt Götterdämmerung [11] proporties. De spelbrekers zijn Rusland, China, Iran, Noord-Korea en Myanmar. Die landen laten zich niet intimideren. Medvedev heeft in Lissabon het spelletje meegespeeld, maar de Russische leiders laten zich niet onderwerpen, ondanks de omsingeling met Amerikaanse bases.

Het grootste probleem voor de NAVO stelt het assertieve Turkije. Uit Turkse persartikelen blijkt dat Ankara slechts een raketschild aanvaardt mits het een systeem van de NAVO wordt, geen Amerikaans systeem, mits het in alle 27 NAVO-landen wordt geïnstalleerd en mits de NAVO Turkije niet net als tijdens de Koude Oorlog in de weinig benijdenswaardige frontlijnpositie zet. Dat laatste is precies wat het Pentagon van plan is, gegeven de nieuwe as Ankara-Tehran-Damascus en de zich ontwikkelende entente cordiale tussen Ankara en Moskou. Het Turkse deel van het raketschild is vooral gericht tegen Iran en Syrië en moet dekking verschaffen voor een Israëlische aanval op Iran. [12] De VS heeft Turkije laten weten dat niet-NAVO landen [lees: Israel] geen toegang krijgen tot de informatie die de sensors in het schild verzamelt. [13] Toch zien veel Turken het raketschild als Amerikaanse bescherming van Israel tegen Iraanse vergelding. Daarmee zou Israel de NAVO in een heilloze regionale oorlog kunnen meesleuren. Het land beschikt al over een raketschild, bemand door Amerikaanse militairen. In een scenario waarin Israel een aanval op Iran uitvoert en Iran antwoordt met raketten op de Israëlische raketsystemen, zou de VS immers onderlinge solidariteit conform artikel 5 van het NAVO verdrag kunnen inroepen. Turkije wil absoluut niet meegezogen worden in zo’n conflict. [14]

Wij moeten ons geen illusies maken. Het uiteindelijke doel van het wereldwijde VS raketschild, inclusief cyber oorlogsvoering en snelle wereldwijde slagkracht, is de omsingeling van het hart van Eurazië en het isoleren van - wie anders - Rusland, Iran en China. Zo denkt de VS zijn wereldhegemonie te kunnen vrijwaren en die van speciaal bondgenoot Israel in het wijde Midden-Oosten. De NAVO moet daaraan bijdragen. De VN wordt steeds meer teruggedrongen in een bijrol, Amerika legt de wereld zijn wil op. De wapenindustrie weegt steeds zwaarder door in de Amerikaanse economie. Naast de geopolitieke doelstelling is de ontwikkeling van hoogtechnologische wapens zoals het raketschild ook gericht op de overleving van het Amerikaanse militair-industrieel complex. En terwijl kernwapens steeds geavanceerder worden duurt de wereldwijde wapenwedloop onverminderd voort. God bless America!

[1] Peter Schwarz: “NATO summit reveals cracks in Atlantic Alliance”
[2] Josh Rogin: “Get ready for NATO 3.0”
[3] Stephen Lendman: "Obama's Brave Nuke World"
[4] Stephen Lendman: “Start Treaty Hypocrisy”
[5] Anna Arutunyan: “American ratifies START, Russia looks at the small print”
[6] Sergei Balmasov: “New nuclear arms control treaty is a trap for Russia”
[7] BBC News: “Trans-Dniester profile”
[8] zie “Moscow-Beijing partnership aids world stability – Putin”
[9] zie “Russian Bear and Chinese Dragon boast solid cooperation”
[10] Pepe Escobar: “Welcome to NATOstan”
[11] Dictionary 3.0: "Gotterdammerung"
[12] Mahdi Darius Nazemroaya: “Towards a New Iron Curtain: The US-NATO Missile Shield Encircles Eurasia”
[13] Jorge Benitez: “Ankara seeks guarantees on Israel in missile shield talks with US”
[14] Antoine Uytterhaeghe: “Global NATO en het rakettenschild“

Dit artikel maakt deel uit van een serie van vijf:
maandag 6 december 2010: De NAVO-top in Lissabon
maandag 13 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 1: instemmende reacties
maandag 20 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 2: kritische kanttekeningen
zondag 26 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 3: regelrechte afwijzing
zaterdag 1 januari 2011: NAVO 3.0 en de machtsverhoudingen in de wereld

De betekenis van de NAVO-top in Lissabon

Deel 3: regelrechte afwijzing

De relatie tussen West-Europa en de VS is gecompliceerder dan ooit. [1] Het wantrouwen neemt toe, de VS aanvaardt niet dat de Europese bondgenoten niet langer de volgzame satelliet spelen en ageren tegen de imperialistische Amerikaanse oorlogen. Europa, dat komaf heeft gemaakt met de Obama manie, doorziet Amerika. Het weet dat Amerika pas aan de Europese oorlog tegen Nazi-Duitsland deelnam toen Hitler 11 december 1941 de VS de oorlog verklaarde, na achttien maanden strijd. Vooral de Britten beseffen dat, een van de redenen voor de toenemende druk voor terugtrekking uit Afghanistan. In Amerika denkt men dat de VS onmiddellijk klaar stond. Maar Amerika leverde slechts oorlogsgoederen, in ruil voor Britse overzeese gebiedsdelen, bases en deviezen. Na de overwinning schold het de Britse schuld niet kwijt. Tot 2006 werd deze afgelost. Een korting voor de Britse troepen in Irak en Afghanistan kon er niet af. De Britten blijven de VS trouw, maar Nederland is vertrokken en andere bondgenoten zien geen heil meer in deze oorlog. De strijd tegen radicale Moslims verdeelt de Alliantie, wat niet overal wordt begrepen. Nu de VS zijn leger versterkt en de bondgenoten de maat neemt stelt men zich vragen over het nut van de Alliantie als de Europeanen niet investeren in het algemeen belang, over bondgenoten met een kleine strijdkracht en gering geopolitiek gewicht. Maar de Amerikanen hebben het mis: de VS kiest zelf voor oorlogvoeren, waar Europa niet langer in gelooft.

Al voor de NAVO-top stelde Harvard professor Stephen Walt zich vragen [2] over de relevantie van de Alliantie. Een werelddeel dat geen buitenlandse invasie moet duchten wordt geen enthousiaste partner voor opbouwavonturen, noch voor een coalitie tegen het opkomende China. De Europese NAVO-leden dragen veel minder bij dan de VS en slagen er niet in hun defensie-uitgaven te vertalen in effectieve slagkracht. Nu ze drastisch moeten korten op defensie zal Europa nog minder kunnen bijdragen aan verre missies. Het Afghaanse avontuur blijft doorwegen op de solidariteit en ook het Europese publiek vraagt steeds luider waarom de VS hun land daar al meer dan tien jaar in het moeras laat zitten. De NAVO neemt zo’n missie niet snel opnieuw op zich. Europa is stabiel, democratisch en dankzij de EU gepacificeerd. Welke taken moet de NAVO dan nog uitvoeren? Een complicerende factor is Turkije, dat sinds kort een eigen diplomatieke koers volgt. Turkije ligt steeds vaker overhoop met Washington over het Israel-Palestina conflict, wat alleen maar tot meer negatieve reacties in het Congres kan leiden. Omdat Turkije na de VS het grootste militaire apparaat van de NAVO heeft en de Alliantie grotendeels op basis van consensus werkt kan onenigheid verlammend werken.

Voor Stephen Walt ziet de toekomst van de NAVO er niet rooskleurig uit. Akkoord, de Alliantie heeft eerdere crises doorstaan. Maar die deden zich meestal voor tijdens de Koude Oorlog, toen de geschillen binnen de perken moesten blijven. Geen staatshoofd zal het verdwijnen van het symbool bij uitstek van de trans-Atlantische solidariteit voor zijn rekening willen nemen. En ook de bureaucraten en Atlantofielen zullen de NAVO verdedigen, net als de elites op Buitenlandse Zaken. De NAVO zal geen leden verliezen of zichzelf opheffen, maar wel aan relevantie inboeten. Terugkijkend mag men respect hebben voor de veerkracht van de NAVO. De Alliantie bracht de Kosovo oorlog tot een goed einde en riep na 9/11 voor het eerst zelfs Artikel 5 in. Maar de bescheiden bijdrage van de NAVO-leden aan Afghanistan was voor hen een grote inspanning die waarschijnlijk niet wordt herhaald. Deze erosie van de mondiale veiligheidsarchitectuur is van weinig betekenis.

De Britse politicoloog Paul Rogers spreekt [3] over een oorlog zonder einde. De NAVO zegt dat Generaal Petraeus de kansen doet keren, maar een recent rapport van het Pentagon schets een heel ander beeld: “de tegenstander is veerkrachtig.” Eén ding is zeker: de Amerikaanse legerleiding wil kost wat kost een overwinning en voert het geweld maximaal op. Nieuw is het stelselmatig vernietigen van gebouwen die strijders kunnen huisvesten. Men ziet dat vooral in Kandahar, waar terugtrekkende Talibanstrijders achtergelaten gebouwen van springstof voorzien, die de Amerikanen dan vernietigen, samen met andere in aanmerking komende gebouwen. Sinds september zijn officieel 174 gebouwen vernietigd, maar plaatselijke bronnen spreken over vele honderden of zelfs duizenden. Intussen wordt gebouwd aan gigantische Amerikaanse legerbases, een investering van vele honderden miljoenen dollars. De Amerikaanse ambassade in Kabul, die 1.100 man personeel moet huisvesten, wordt voor $511 miljoen verbouwd tot de grootste ter wereld. En er is $279 miljoen uitgetrokken voor consulaten in Mazar-i-Sharif en Herat. De VS is kennelijk [4] van plan samen met de bondgenoten de oorlog voor onbepaalde tijd voort te zetten. Een beslissing die ingaat tegen de wil van de bevolking in de landen die troepen leveren. Uit imperialistische motieven sluiten regeringen in Europa, Canada en Australië zich aan bij de Amerikaanse elite om van Afghanistan een de-facto Amerikaanse kolonie in Centraal-Azië te maken.

Sinds de VS in Pakistan in een groter gebied militair mag optreden zijn de aanvallen met drones verdubbeld. In Islamabad komt een gigantische ambassade met eigen vliegveld, een investering van $730 miljoen. “De Amerikanen willen de antiterreuracties zelf ter hand nemen en deze uitbreiden naar de steden. Ze willen de rol van het Pakistaanse leger terugdringen en rechtstreeks optreden tegen de opstandelingen”, aldus een Pakistaanse veiligheidsofficial. Dit zijn allemaal tekenen van een verscherping van de oorlog. De Petraeus-factie in de legerleiding kiest duidelijk voor het opvoeren van de agressie, wat haaks staat op de boodschap van de NAVO-top dat de oorlog over zijn hoogtepunt is. Maar niet de boodschap, het beleid bepaalt wat er op het terrein gebeurt. Binnen een jaar ontsloeg Obama twee van Petraeus’ voorgangers, waarmee diens positie vrijwel onaantastbaar is. Volgens analisten vergt succes tegen een hardnekkige tegenstander 80% diplomatie en 20% militair optreden. In Afghanistan lijken de verhoudingen omgekeerd. Wat Barack Obama of andere Westerse leiders ook beweren, de militairen hebben het voor het zeggen. We mogen ons dus voorbereiden op een lange oorlog.

De Groene Amsterdammer tenslotte trekt de zoveelste “historische” NAVO-top in het belachelijke. Het blad vergelijkt [5] de uitkomst met die van de vorige tops in Riga, Noordwijk en Boekarest en ziet niets nieuws onder de zon. Ook daar riep men om het hardst dat het ging om terrorisme en om stabiliteit in Afghanistan en dat het bestaansrecht van de NAVO op het spel stond. Het blad stelt onomwonden dat in het Westen vrijwel niemand het debacle onder ogen durft te zien en voorziet het écht historische nieuws op de volgende NAVO-top, “waar de Alliantie zich zal moeten buigen over haar eerste nederlaag in de geschiedenis.”

[1] William Pfaff: “The Decolonization of Europe”
[2] Stephen M. Walt: “Is NATO irrelevant”?
[3] Paul Rogers: “The road to endless war”
[4] James Coga: “US, NATO commit to indefinite occupation of Afghanistan”
[5] Joeri Boom: “Weer een historische Navo-top”

Dit artikel maakt deel uit van een serie van vijf:
maandag 6 december 2010: De NAVO-top in Lissabon
maandag 13 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 1: instemmende reacties
maandag 20 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 2: kritische kanttekeningen
zondag 26 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 3: regelrechte afwijzing
zaterdag 1 januari 2011: NAVO 3.0 en de machtsverhoudingen in de wereld

De betekenis van de NAVO-top in Lissabon

Deel 2: kritische kanttekeningen

Van verschillende kanten worden kanttekeningen geplaatst bij de boodschap van de secretaris-generaal. Het nieuwe Strategisch Concept lijkt op maat te zijn geschreven van de VS. Dat zegt [1] de Belg Willy Claes, oud-secretaris-generaal van de NAVO, die meent dat dat eigenlijk niets nieuws is, de NAVO-partners “zijn onderling gelijk, maar sommigen zijn gelijker”. Op de vraag hoe de VS de oorlog in Afghanistan kon beginnen en de NAVO daar nu de verantwoordelijkheid voor draagt antwoordt Claes: “De Amerikanen voelden wel aan dat ze het alleen niet meer aankonden in Afghanistan, en hebben hun tactiek zodanig aangepast dat ze de NAVO voor hun kar hebben kunnen spannen.” “Het raketschild komt er omdat de VS dat wil, niemand in Europa stond erom te springen”, aldus Claes, die ontgoocheld is dat “er geen voorzet is gegeven voor de afbouw van de Amerikaanse tactische nucleaire wapens … in Europa … die militair toch geen nut meer hebben” en meent dat “op dat vlak Lissabon een gemiste kans [was].”

Anderen stellen de moeite aan de orde [2] die de Europese leden hebben om adequate troepensterktes aan te houden, gegeven de economische versobering. Men moet nog afwachten of het lukt het tij in de strijd tegen de Taliban te doen keren en of de samenwerking met Rusland leidt tot verankering van dat land in de Euro-Atlantische gemeenschap. In een tijd van bezuinigingen en polarisatie hangt de toekomst van de NAVO af van binnenlandse politieke ontwikkelingen. Sommige leden staan onder druk om zich uit Afghanistan terug te trekken. De Nederlanders hebben dat al gedaan, de Canadezen vertrekken volgend jaar. De relatie tussen Rusland en de NAVO lijkt mede af te hangen van ratificatie in de VS van het nieuwe START [3] verdrag, dat 8 april 2010 in Praag werd getekend door de presidenten Obama en Medvedev, ratificatie die na de Midterm verkiezingen allesbehalve zeker is. Wel nam het verdrag afgelopen zaterdag in de Senate een horde met de verwerping [4] van de motie McCain-Barrasso die heronderhandeling met de Russen vroeg, waarmee het een zekere dood zou zijn gestorven.

Ook de manier waarop de Europese leden hun defensiebegroting besteden roept vragen [5] op. In 2008 gaf Europa nog vijf maal meer aan defensie uit dan China, en acht maal meer dan Rusland. Maar de Europeanen coördineren hun bestedingen te weinig, wat tot veel duplicatie leidt. Europese regeringen gebruiken de middelen veelal om contracten te gunnen aan nationale wapenfabrikanten, wat de werkgelegenheid in eigen land bevordert. Maar daar komt verandering in. De EU ontwikkelt een Europees defensiebeleid waarbij middelen worden samengevoegd voor missies als die tegen Somalische piraten. De Britten en Fransen sloten akkoorden over gezamenlijke legeronderdelen en kernwapens, initiatieven die tot voor kort ondenkbaar waren. Duitsland schaft de dienstplicht af en professionaliseert het leger. En de Scandinavische leden coördineren de militaire inspanningen.

De VS vreest echter dat deze initiatieven verwateren en waarschuwt Europa dat het niet kan blijven rekenen op Amerikaanse bewaking van zijn achtertuin. De VS verlegt zijn aandacht naar Azië en overweegt zijn gevechtsbrigades in Europa van vier naar twee terug te brengen. Wat de stabiliteit van de Alliantie ook niet bevordert is de Amerikaanse irritatie over het feit dat de Europese bondgenoten niet alleen bezuinigen op defensie, maar ook wapencontracten afsluiten met Rusland en China die in de optiek van Washington tegen de belangen van de Alliantie indruisen. Zo biedt Frankrijk zijn veelzijdige Mistral helikoptercarrier aan Rusland aan en ijvert het voor verzachting van het wapenembargo op China. Sommige Amerikaanse beleidsmakers vinden dat “niet gezond voor de EU-VS relaties”. Die vinden dat politieke en militaire leiders in Europa keuzes moeten maken. Als Europa de rangen niet sluit om duplicatie uit te roeien geeft Europa de wereld het signaal dat het zichzelf buitenspel zet.

De Europese wapenindustrie zal moeten bepalen of men samen met Amerika producten wil ontwikkelen. Dit speelt vooral voor Britse ondernemingen als BAE Systems. Het Amerikaanse Congres ratificeerde onlangs een verdrag met Groot-Brittannië dat de wapenhandel tussen beide landen moet vergemakkelijken, maar in werkelijkheid blijft de VS zijn kroonjuweeltechnologieën beschermen die worden toepast in Britse en Europese wapenfabrieken. Dat is zorgelijk, want Europese firma’s willen zich niet beperken tot het leveren van basismateriaal aan de VS. Hoe langer dit duurt, hoe meer deze firma’s hun technologische troeven zullen willen behouden. En het zet Franse en Britse firma’s extra aan om samen te werken. Zo tekenden het Britse BAE en het Franse Dassault een nieuw akkoord voor de gezamenlijke ontwikkeling van onbemande luchtbewakings- en gevechtssystemen, drones in het Angelsaksisch jargon. Het zal nog wel enige tijd duren voor deze systemen operationeel zijn, maar door op het gebied van research en technologie samen te werken maken deze firma’s zich minder afhankelijk van Amerikaanse producten en prijsbepaling.

Ook in Rusland nuanceert men de euforie van Rasmussen. RT, de Russiche Engelstalige TV-zender, citeert in een artikel [6] op zijn website Aleksandr Nikitin, directeur van het Centrum voor Euro-Atlantische Studies aan de Universiteit van Moskou, die over het raketschild zegt dat de operationele besluitvorming van dat schild op politiek niveau en gezamenlijk moet plaatsvinden. Opnieuw een commentaar van een toekomstige partner die een volwaardige rol claimt. In een ander artikel [7] vraagt RT zich af of alle mooie verklaringen na de top in Lissabon “meer dan woorden” zijn. De top mag dan een “dramatische stap vooruit zijn in de Rusland-NAVO relatie, de gouden beloftes van de NAVO zijn niet in steen geëtst. Dat kan onderweg tot heel wat misverstanden leiden. Zonder gelijkwaardig partnerschap in de ontwikkeling en het onderhoud van dit gesofisticeerde systeem kan Rusland dat alleen maar als een potentiële bedreiging van zijn nationale veiligheid zien en dienovereenkomstig handelen.”

Het artikel citeert Medvedev als volgt: ”Rusland neemt alleen deel ... op basis van partnerschap en gelijkwaardigheid.” Voor de president moet het systeem universeel zijn en niet de belangen van slechts enkele landen dienen. Juni volgend jaar volgt verder NAVO-Rusland beraad, maar Rusland heeft al laten weten [8] dat het een verdeling in sectoren wil, waarin elke deelnemer instaat voor het onderscheppen van vijandelijke raketten. Dat zou betekenen dat Rusland voor het hele Europese NAVO-gebied raketten uit het Midden Oosten [en China] onschadelijk maakt, waarmee het een machtspositie verwerft. De NAVO heeft het Russische voorstel dan ook al afgewezen. Deze ontwikkeling toont aan dat een samenwerking met Rusland nog niet verworven is. Rusland blijft de VS en Europa wantrouwen. RT voorziet problemen voor de ratificatie van het START-verdrag in het Amerikaanse Congres en wijst erop dat dezer dagen de echte Koude Oorlog niet gaat tussen de NAVO en het Warschaupact, maar tussen Democraten en Republikeinen in Washington. Dat START en het raketschild aan elkaar gekoppeld zijn leidt RT ook af uit de waarschuwing van de Russische president dat wijziging van het bestaande nucleaire evenwicht door de invoering van het systeem leidt tot een wapenwedloop.

[1] zie “Willy Claes over NAVO 3.0: VS hebben NAVO voor kar gespannen” van Annick Joossen in Metro van 22 november 2010
[2] Charles A. Kupchan: “Domestic Politics and NATO's 'Sensible' Summit”
[3] Laura Rozen: “START clears one more hurdle”
[4] Wikipedia: "START I"
[5] James Blitz en Daniel Dombey: “Uncertain destination of Atlantic journey”
[6] RT: “NATO and Russia to share missile defense responsibilities”
[7] Robert Bridge: “Breaking the “cold spell” in Russia-NATO relations”
[8] Stephen Blank: "Missiles and Missile Defenses in Europe Highlight Limits of East-West Rapprochement"

Dit artikel maakt deel uit van een serie van vijf:
maandag 6 december 2010: De NAVO-top in Lissabon
maandag 13 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 1: instemmende reacties
maandag 20 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 2: kritische kanttekeningen
zondag 26 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 3: regelrechte afwijzing
zaterdag 1 januari 2011: NAVO 3.0 en de machtsverhoudingen in de wereld

De betekenis van de NAVO-top in Lissabon

Deel 1: instemmende reacties

De traditioneel Trans-Atlantisch ingestelde media reageren lovend op de uitkomst van de top en zijn bijzonder lyrisch over de houding van de Russische president Medvedev. De Belgische krant De Standaard zet [1] de toon met: “Navo-landen zijn het eens over nieuwe strategie voor de toekomst”. Het blad citeert ontslagnemend premier Leterme: “De sfeer is fundamenteel veranderd, het [raketschild] is niet meer tegen de Russen gericht, we overleggen er zelfs met hen over”, maar plaatst geen kanttekeningen bij de geopolitieke consequenties die het raketschild voor Rusland kan hebben. De krant wijst erop dat alleen Turkije zich “nog openlijk tegen het idee uitsprak” en op het feit dat de NAVO de landen waartegen het raketschild bescherming moet bieden “top secret” houdt. Het blad voegt daar in één adem aan toe: “Iran is daar wellicht een van”, waarmee het zich kritiekloos aansluit bij de propaganda. Het raketschild is immers niet bedoeld tegen Iran of Noord-Korea, maar tegen China [2]. Iran stelt op het gebied van draagraketten weinig voor [3]: de middellangeafstandsraketten waarover het beschikt zouden theoretisch Israel kunnen bereiken, maar zijn onbetrouwbaar.

In een “nieuwanalyse” wijst [4] NRC Handelsblad erop dat sinds het aantreden van Obama het raketschild geen puur Amerikaans project meer is, maar een plan waaraan “de hele NAVO zou mee kunnen doen, en ook Rusland.” Met “Het raketschild moet het symbool worden voor nieuwe Oost-Westverhoudingen” doet de krant er nog een schepje bovenop, maar citeert wel de uitspraak van de Russische president Medvedev dat Rusland alleen blijft meedoen als gelijkwaardige partner die alle informatie krijgt, en stelt zich de vraag “wie precies zal besluiten tot een reactie op vijandelijke raketten, en hoe de communicatie daarover zal verlopen.” In een commentaarstuk toont [5] de krant zich positief over de samenwerking tussen de NAVO en Rusland in Afghanistan. Het stelt tevreden vast: “De NAVO wil eind 2014 uit Afghanistan vertrekken, al staat niet vast of dat geldt voor álle manschappen”, maar toont geen enkele reserve of dat wel kan lukken. En de opmerking “Het is uiteraard ook van belang dat Rusland nu instemt met de plannen van de NAVO om een raketschild te bouwen” lijkt een te positieve weergave van de werkelijkheid. De Russische president heeft aan het slot van de top immers de nodige reserves naar voren gebracht. Het commentaarstuk besluit met “het onlangs gesloten strategische kernwapenakkoord” dat Obama door de Senaat moet zien te slepen en wijst op oppositie in Rusland van “de ultrapatriottische vleugel rond premier Poetin”, zaken waar voor NRC “de doorbraak in Lissabon en de samenwerking in Afghanistan” een positieve bijdrage aan kan leveren.

Het meest positief en kritiekloos is Trouw. Voor deze Nederlandse krant kan het partnerschap tussen Rusland en de NAVO “eindelijk echt beginnen”. In een commentaarstuk [6] stelt het blad: “zowel onder Boris Jeltsin als onder diens opvolger Vladimir Poetin dreigden de Russen regelmatig met een terugkeer van de Koude Oorlog” en het jubelt dat er dankzij president Dmitri Medvedev op de Navo-top in Lissabon sprake kan zijn van “een werkelijke doorbraak.” De krant looft president Obama die de plannen van zijn voorganger terugdraaide en “de Russen [betrekt] bij de bouw van het schild, [dat] … nooit bedoeld [was] om het hoofd te bieden aan een dreiging uit Rusland… [maar om] Iraanse raketten tegen te houden.” Het blad bagatelliseert de kritische kanttekeningen van Medvedev die slechts “Russische inbreng” zou hebben gevraagd. Het stelt dat “de Navo en Rusland zich beide in die conclusie kunnen vinden”, wat voor de krant “een betekenis [heeft] die verder reikt dan het schild zelf”, waarbij het de Duitse bondskanselier Angela Merkel citeert, die gezegd zou hebben “dat de Koude Oorlog nu echt voorbij is.” De enige reserve die de krant maakt betreft de “nationalistische bezwaren [in Moskou] tegen banden met de Navo” en “de Republikeinen [in Washington, die] zich [keren] tegen het ontwapeningsverdrag Start”. Veelbetekenend voegt de krant daaraan toe: “Het zou bedroevend zijn als door die tegenstand de doorbraak van Lissabon op losse schroeven kwam te staan.”

Het Strategisch Concept [7] bevat enkele bedenkelijke passages. Onder “The Security Environment” zegt §11 dat terrorisme “een directe bedreiging [betekent] voor…de internationale stabiliteit en welvaart….” De betekenis wordt in de volgende zin duidelijk: “Extremistische groepen blijven zich naar en in gebieden van strategisch belang voor de Alliantie verspreiden…”. Aangezien men in het Amerikaans jargon “stabiliteit” moet lezen als “gehoorzaamheid aan de VS” en “terrorisme” als “verzet tegen VS agressie” betekent dit dat de NAVO offensief kan worden ingezet om “de internationale stabiliteit en welvaart” te vrijwaren. Dat een Afghanistan bis een optie blijft wordt in de §§ 23 en 24 onder “Security through Crisis Management” expliciet bevestigd. Maar het venijn zit in de staart. Onder “Reform and Transformation” zegt §37 dat de NAVO voldoende middelen [moet hebben].” Die middelen moeten “zo efficiënt en effectief mogelijk worden gebruikt” om de inzetbaarheid te optimaliseren, incl. “maatregelen om tegemoet te komen aan de doelstellingen voor bruikbaarheid”. Een eufemistische uitdrukking voor “buy American”. Het document besluit met een ode aan “de gedeelde waarden” en de plechtige uitspraak: “ons doel is de vrijheid en veiligheid van zijn leden te vrijwaren”. Gegeven de ervaring van het recente verleden lijkt de werkelijke drijfveer echter: bestendiging van het VS imperium, dat berust op diplomatieke en militaire dominantie [8] van de wereld.

The Washington Institute for Near East Policy [9] publiceert een lijvig artikel waarin het dwarsliggende Turkije op de korrel wordt genomen. Soner Cagaptay en J. Scott Carpenter wijzen [10] erop dat de Turks-Amerikaanse relatie niet langer als strategisch kan worden omschreven nu het buitenlands beleid van de regerende AKP steeds meer afwijkt van dat van Washington. Het antiamerikanisme dringt door in Turkije en de kritiek op het beleid van de AKP verdwijnt. De auteurs hopen op een “echte ommekeer” in het Turks buitenlands beleid, dat wel van binnenuit moet groeien. Nu de AKP het bij de verkiezingen van juli 2011 goed zal doen blijven de “uitdagingen die de partij de VS stelt overeind”. Om “dit probleem te lenigen” stellen de auteurs Washington een serie maatregelen voor, waaronder het “dramatisch opvoeren” van de rechtstreekse communicatie met de Turkse bevolking, een “verdubbeling van de Amerikaanse inspanningen om de toelatingsonderhandelingen met de EU te herstarten”, en Turkije erop te wijzen dat er een prijskaartje hangt aan het niet samenwerken met de VS”. Voor de auteurs moet “op het hoogste niveau” worden duidelijk gemaakt dat de VS “ongelukkig is met de koers van het bilateraal partnerschap”, waarbij Washington “prominent Turkse kandidaturen in multilaterale organisaties minder moet steunen, omdat de AKP zulke platformen in toenemende mate gebruikt om het beleid van de VS te ondermijnen”. “Bovendien”, zo besluiten de auteurs, “zou de VS achter de schermen kunnen werken aan inperking van Ankara’s pretenties dat Turkije bemiddelend kan optreden rond het Iran beleid en het Israel-Palestina conflict.”

In hetzelfde artikel stelt Osman Faruk Logoglu dat Turkije een “ongezonde koers vaart” omdat de huidige leiding “een wereldbeeld heeft dat zwaar wordt beïnvloed door Islamitische opvattingen”. De auteur meent dat Turkije onder deze omstandigheden “niet mag verwachten onderdeel van de Euro-Atlantische gemeenschap te blijven.” Toetreding tot de EU is nodig “voor het overleven van de democratie in Turkije, om maar te zwijgen over het secularisme”, aldus de auteur. Zijn collega Ian Lesser meent dat de VS en Turkije “op veel onderdelen geen natuurlijke bondgenoten” zijn. “Turkije ziet zich als een neo niet-gebonden land. Haar strategisch belang is na de Koude Oorlog ingeboet, zodat de Amerikaanse zorgen (bijvoorbeeld over het Iraanse nucleaire programma) geen weerklank vindt in Turkije”. De auteur wijst op de sterke economische groei van het land. De nieuwe welvaart geeft Turkije het nodige zelfvertrouwen. Ondanks de Amerikaans-Turkse samenwerking op het vlak van defensie is de economische relatie uiterst onderontwikkeld. Die heeft dezelfde omvang als bijvoorbeeld die met Syrië. De VS zou daar werk van moeten maken, een inspanning van tientallen jaren.

[1] Annelien De Greef: “'Historische' Navo-bezinning”
[2] Paul Lookman: “Hoe grootmacht Amerika zijn dominante positie probeert te vrijwaren”
[3] Ibid: “Betekent een nucleair Iran een existentiële bedreiging voor Israel?”
[4] Petra de Koning: “NAVO en Rusland door raketschild tot elkaar”
[5] “Trefpunt Afghanistan”
[6] “Partnerschap tussen Rusland en Navo kan eindelijk echt beginnen”
[7] “Strategic Concept For the Defence and Security of The Members of the North Atlantic Treaty Organisation”
[8] Jacob G. Hornberger: “Why They Hate WikiLeaks”
[9] The Washington Institute for Near East Policy werd in 1985 opgericht door het American Israel Public Affairs Committee, de Israel Lobby in Amerika. Het instituut zou ook nauwe relaties met de CIA onderhouden.
[10] Soner Cagaptay, J. Scott Carpenter, Osman Fraud Logoglu en Ian Lesser: “Regenerating the U.S.-Turkey Partnership”

Dit artikel maakt deel uit van een serie van vijf:
maandag 6 december 2010: De NAVO-top in Lissabon
maandag 13 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 1: instemmende reacties
maandag 20 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 2: kritische kanttekeningen
zondag 26 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 3: regelrechte afwijzing
zaterdag 1 januari 2011: NAVO 3.0 en de machtsverhoudingen in de wereld 

De NAVO-top in Lissabon

       

"De NAVO is een ongeëvenaarde organisatie [die opkomt] voor vrijheid, vrede, veiligheid en gedeelde waarden”. Dat zei secretaris-generaal Anders Fogh Rasmussen 19 november 2010 na afloop van de NAVO-top, trots zwaaiend met het nieuwe Strategisch Concept [1], het actieplan van de NAVO voor de komende tien jaar. “De wereld verandert, we staan tegenover nieuwe bedreigingen. Dit Strategisch Concept zorgt ervoor dat de NAVO doeltreffend onze vrede, veiligheid en voorspoed kan verdedigen [2].” Verdediging van het eigen grondgebied blijft de hoeksteen, ook tegen terrorisme, cyberaanvallen en bedreiging van energie- en grondstoffentoevoer. De gevechtstroepen in Afghanistan worden geleidelijk teruggetrokken en de taken aan het Afghaanse leger overgedragen, een operatie die eind 2014 moet zijn afgerond. De organisatie moet “behendiger, bekwamer en doeltreffender” worden, en het met minder financiële middelen doen. Missies wegens "instabiliteit en conflicten buiten het NAVO-grondgebied" blijven mogelijk. En er komt een Europees raketschild, gekoppeld aan het Amerikaanse systeem, waar ook Rusland aan deelneemt.

Ziet de toekomst van de NAVO er rooskleurig uit, of moet men Rasmussen’s enthousiasme zien als “fluiten in het donker”? De reacties lopen uiteen, van instemming via kritische kanttekeningen tot regelrechte afwijzing. Gegeven de omvang van de materie wijdt Geopolitiek in perspectief onder de titel "De betekenis van de NAVO-top in Lissabon" drie artikelen aan deze reacties. Aan deel 1, dat de instemmende reacties samenvat, gaat vandaag een video [3] van een uitzending van de Britse (commerciële) zender SkyNews vooraf, die een goede samenvatting geeft van de onderwerpen die op de NAVO-top aan de orde kwamen.

In een vierde artikel onder de titel "NAVO 3.0 en de machtsverhoudingen in de wereld" wordt tenslotte gekeken naar de geopolitieke implicaties van het nieuwe strategisch concept.

[1] zie het PDF-document
[2] “NATO adopts new Strategic Concept”
[3] “Nato Summit To Decide Afghan Exit Strategy”

Dit artikel maakt deel uit van een serie van vijf:
maandag 6 december 2010: De NAVO-top in Lissabon
maandag 13 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 1: instemmende reacties
maandag 20 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 2: kritische kanttekeningen
zondag 26 december 2010: De betekenis van de NAVO-top in Lissabon Deel 3: regelrechte afwijzing
zaterdag 1 januari 2011: NAVO 3.0 en de machtsverhoudingen in de wereld