In zijn eerste televisietoespraak tot de Israëlische bevolking op 8 juli 2010 [1] miste Obama een kans voor open doel om de beeldvorming bij het Israëlische electoraat enigszins bij te stellen. De president hamerde er vooral op dat hij de Zionistische zaak goed gezind is. Een woord van kritiek over de illegale nederzettingen, de schendingen van het internationale recht, het recht van de Palestijnen op een leefbare eigen staat op basis van de grenzen van 1967, of de mensonwaardige omstandigheden waaronder de Palestijnen momenteel moeten leven kon er niet af. Zoals uit onderstaande (bewerkte, Nederlandstalige) transcriptie blijkt liggen Obama’s echte loyaliteiten eerder bij het Zionistisch project dan bij de Palestijnen.
Hoop stond centraal in uw campagne. Hoe brengt u dat concept over op de Israëli’s die al zoveel mislukte vredespogingen hebben meegemaakt? Komt er een vredesregeling tijdens uw eerste termijn?
Hoop is wat anders dan blind optimisme. De Israëli’s kijken terecht sceptisch naar het verleden. Men ziet de vijandschap van buren, de boze omgeving, de reeks vredespogingen die ondanks concessies tot niets leidden, raketten uit Gaza of Libanon. Men zegt dat de historische haat zo diep zit dat een keer ten goede uitgesloten is. Maar denk eens aan de stichting van Israel. Veel mensen zagen dat niet zitten. Als Herzl of Ben-Gurion vandaag naar Israel keken zouden ze zich verbazen over dat dynamische land met zijn sterke economische groei, dat militair zijn mannetje staat en weg weet met problemen eigen aan zijn ligging. Dat is toch een bron van hoop. Premier Netanyahu weet dat de vredeskansen nu moeten worden benut. Gematigde Palestijnen als Abbas en Fayyad willen concessies doen. Maar hun termijn loopt snel af als ze geen resultaat boeken. En denk aan de demografische uitdaging: Israel wil zowel een Joodse als democratische staat blijven. Er komen geen betere kansen dan nu. Die moeten we aangrijpen. En pas op, het wordt pijnlijk, moeilijk.
Is Benjamin Netanyahu de man die vrede kan brengen? Zijn er wrijvingen tussen u en de premier? Vraagt u Israel de bouwstop na september te verlengen?
Premier Netanyahu is een krachtige, verstandige politicus. Dat hij niet altijd als duif wordt gezien kan ook een voordeel zijn. Richard Nixon kon naar China afreizen omdat hij te boek stond als fel anticommunist. Premier Netanyahu lijkt het juiste profiel te hebben. Gisteren liet hij nog aanvoelen dat hij niet enkel gebied wil bezetten. Hij wil als staatsman zijn land op de juiste koers zetten. Ik hoop dat de kans wordt gegrepen. Macht ontleen je aan het volk. De Israëli’s moeten hun zorgen overstijgen om tot de ommekeer te komen die tot nog eens 60 jaar veiligheid leidt. Er zijn tussen ons verschillen van inzicht. Onze kijk op nederzettingen is identiek aan die van alle vorige VS regeringen. Wij willen niet Israëls veiligheid verzwakken, maar die versterken. Rust op het terrein heeft een positief effect op de vredesbesprekingen. Het moratorium heeft geleid tot wederzijds vertrouwen, dat bij de onderhandelingen nog kan groeien. Aan tafel reageert men niet zo zenuwachtig op elke actie rond Jeruzalem of wat dan ook. De laatste jaren is het vertrouwen uitgehold en dat is contraproductief.
Er zijn mensen die denken dat u geen speciale verbondenheid hebt met Israel. Hoe reageert u daarop?
Curieus, die vraag kwam binnen de Amerikaanse Joodse gemeenschap al aan de orde toen ik nog niet was verkozen. Toevallig heb ik een chef staf die Rahm Israel Emmanuel heet. Mijn belangrijkste politieke adviseur is iemand die afstamt van Holocaust overlevenden. Mijn nauwe verbondenheid met de Amerikaanse Joodse gemeenschap leverde waarschijnlijk mijn Senaatszetel op. Mijn sympathie en vereenzelviging met de Joodse leefwereld houdt verband met de historische koppeling tussen de vrijheidsbeweging van de Afrikaanse Amerikanen en de strijd om burgerrechten van Joodse Amerikanen. Dezelfde prikkels hebben tot de stichting van de staat Israel geleid. Ik denk dat de twijfels over mij voortvloeien uit mijn tweede voornaam Hussein. En ja, ik heb de Moslimwereld de hand gereikt. In het Midden Oosten denkt men soms dat de vriend van mijn vijand een vijand moet zijn. Mijn handreiking moet die vijandschap verminderen. Een vijandige Moslimgemeenschap is gevaarlijk voor Israel en het Westen.
Sommige Israëli’s zijn bang om in de steek te worden gelaten. Hoe lang geeft u de Iraanse president?
Ik spreek voortdurend over de onbreekbare band met Israel. En in Cairo heb ik duidelijk gemaakt dat ik geen wig tussen ons laat drijven. Onder mijn leiding verleent de VS Israel meer militaire steun dan ooit tevoren. Iran met zijn potentieel kernwapen is al 18 maanden mijn topprioriteit. Een Iraans kernwapen is voor ons onaanvaardbaar. Wij doen er alles aan om dat te verhinderen. Om te voorkomen dat Iran het slachtoffer speelt heb ik een internationale consensus uitgebouwd. Iran is het enige land dat het Atoomagentschap niet kan overtuigen dat hun kernenergie vreedzame bedoelingen heeft. Alles wijst erop dat zij in feite een atoomwapen willen. Wij hebben de zwaarste sancties geëist die ooit aan Iran zijn opgelegd en daar nog eens pittige VS sancties aan toegevoegd. Bondgenoten en partners passen die toe. Wij leggen de lat voor Iran steeds hoger. Of dat werkt moet worden afgewacht. Wij blijven in voor een diplomatieke oplossing. Maar ik heb geen enkele optie van tafel gehaald.
Vreest u dat premier Netanyahu misschien probeert eenzijdig Iran aan te vallen?
Weet u, de relatie tussen de VS en Israel is sterk genoeg. Wij streven naar overleg, een benadering waar premier Netanyahu zich denk ik toe verbindt.
Tijdens uw campagne dacht ik dat niemand al die verwachtingen kan waarmaken. Is dat een dagelijkse last voor u?
Regeren is wat anders dan campagne voeren. Je moet keuzes maken, soms moeilijke, elke dag stel je wel mensen teleur. Hoe meer mensen ik ontmoet, hoe meer ik besef dat er een gemeenschappelijke menselijkheid is, wat mensen voorhebben met hun kinderen. Dat geeft mij moed. Wij gaan wel eens voorbij aan het essentiële fatsoen in de mensen. Ik denk dat de wereld de goede kant op gaat. Maar dat kost tijd. Aan mij om mijn steentje daaraan bij te dragen. Mijn favoriete uitspraak is afkomstig van Martin Luther King, die zei: “De boog van het morele heelal reikt ver, maar hij buigt naar gerechtigheid.” Dat stemt overeen met Joodse tradities: als we hard werken, de beginselen van de Tikkun [2] toepassen en de wereld verbeteren, dat we misschien geen perfecte, maar wel een wat rechtvaardiger wereld kunnen scheppen, een betere wereld voor onze kinderen, daar geloof ik in.
Wat mist u het meest uit de tijd voor uw presidentschap?
Anoniem gaan wandelen. Zonder geheime dienst en helikopters boven je gaat dat niet meer. Toen ik voor het eerst Jeruzalem bezocht kon ik nog ongehinderd door de Oude Stad wandelen, afdingen op geschenken voor Michelle of aan de Klaagmuur staan. Tijdens mijn laatste bezoek ging ik voor de tweede keer naar de Klaagmuur. Toen ik mijn gebed tussen de stenen stak zag ik dat in geen tijd afgedrukt in de krant. Maar dat moet je erbij nemen.
Wat had een onpartijdige Obama als honest broker de Israëlische bevolking moeten zeggen? Dat komt aan de orde in een volgend artikel.
[1] Laura Rozen: “Obama’s interview with Israel TV”
[2] Tikkun ha-Olam: The Restoration of the World
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten