“There is only one party in the United States, the Property Party...and it has two right wings: Republican and Democrat. Republicans are a bit stupider, more rigid, more doctrinaire in their laissez-faire capitalism than the Democrats, who are cuter, prettier, a bit more corrupt - until recently ... and more willing than the Republicans to make small adjustments when the poor, the black, the anti-imperialists get out of hand. But, essentially, there is no difference between the two parties.”
American author, playwright, essayist, screenwriter, and political activist Gore Vidal (1977). [1] [2]
Zes decennia lang heeft Gore Vidal het reilen en zeilen van de VS beschreven in boeken, artikelen en bijtende commentaren. Aan de vooravond van de Amerikaanse presidentsverkiezingen van november 2008 gaf hij in HARDtalk [3] met Stephen Sackur zijn visie op de plaats van Amerika in de wereld. In het onderstaande fragment bekritiseert hij de oorlogszuchtige houding van de VS, sinds “idiot President” Woodrow Wilson in 1917 aan WOI ging deelnemen “omdat hij de wereld wilde klaarmaken voor democratie.” Politiek, strategisch en moreel onzinnig, aldus Vidal, voor wie de VS onder geen enkele omstandigheid moreel verplicht is om militair te interveniëren. “Moraliteit is het laatste waarover ons land zich moet bekreunen. We zijn vanaf het begin immoreel geweest. We hebben het [sinds de stichting van ons land] een tijdje goed gedaan, maar nu gaat het van kwaad tot erger.”
De immoraliteit van de VS waar Vidal het over heeft weerspiegelt zich ook in de strijd tussen Democraten en Republikeinen over een verhoging van de Amerikaanse overheidsschuld. Dit jaarlijks weerkerend fenomeen, normaal een hamerstuk, is de afgelopen weken ontaard in een ware politieke oorlog. Sinds de laatste tussentijdse verkiezingen zijn de Democraten hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden kwijt, zodat zij in principe rekening moeten houden met de eisen van de Republikeinen. Die eisen, onder druk van de ultraconservatieve Tea Party-vleugel in de Republikeinse partij die de overheid tot op het bot wil afslanken, omvangrijke bezuinigingen op sociale zekerheid. De Democraten bleken bereid serieus te snijden in de toch al niet royale sociale voorzieningen, maar willen wel extra belastingsinkomsten. Een eerder akkoord tussen Democraten en Republikeinen werd opgeblazen door de Tea Party, die absoluut geen belastingsverhoging wil. Hoe hard het spel ook wordt gespeeld, ook dit maal zal er wel weer een compromis uit de bus rollen. Maar of het daarmee blijft is uiterst twijfelachtig.
In een nieuwsuitzending van BBC World Service op 26 juli [4] zei Allen Sinai, Chief Economist bij de financiële analistenfirma Decision Economics in Boston dat Amerika vandaag een financieel onverantwoordelijk land is en op korte termijn zijn AAA kredietbeoordeling zal verliezen. Sinai meent dat de financiële problemen niet echt tot een oplossing zullen komen, wat er ook uit de onderhandeling tussen Democraten en Republikeinen komt. Kijk naar alle economische indicatoren en de manier waarop we de problemen aanpakken, en je kunt alleen maar vaststellen dat het dankzij het “sterke merk Amerika” is dat ons land niet te kampen heeft met de problemen die landen als Griekenland, Ierland en Portugal, en misschien Spanje en Italië kennen. We zitten nog niet in het schuitje van Griekenland, maar komen wel in de buurt van de Latijns-Amerikaanse landen die uiteindelijk niet aan hun verplichtingen konden voldoen en hun munt devalueerden om te ontsnappen aan het gigantische schuldenprobleem. De waardevermindering van de dollar is veelbetekenend, dat zijn de eerste tekenen van uitholling van de geloofwaardigheid van een land in de wereld, aldus Sinai.
Maar wat in deze affaire bijzonder opvalt, is dat er nauwelijks gerept wordt over bezuinigingen op defensie, dat de helft vertegenwoordigt van het Amerikaanse discretionaire [5] federale budget. Aan de ene kant van het politieke spectrum meent de financiële havik senator Rand Paul dat een nationale schuld die richting 100% van het BBP opgaat gevaarlijk is voor het land en ook defensie dus moet meedoen in de bezuinigingsronde. Met $700 miljard is het Amerikaanse defensiebudget even groot als dat van de volgende twintig landen met de hoogste militaire uitgaven samen. Vorig jaar lagen de Amerikaanse militaire uitgaven 50% boven het gemiddelde gedurende de Koude Oorlog in dollars van 2010. En in de afgelopen tien jaar zijn deze uitgaven, gecorrigeerd voor inflatie [6], nog eens gestegen met 67%. De Democraten, die in de Senaat nog altijd een krappe meerderheid hebben, stellen dat het budget minder dan 5% van het BBP bedraagt en daarmee historisch geen uitzondering is. Zij menen dat een ingreep onverantwoord is in het wereldbeeld van vandaag, waarbij men specifiek wijst op de “militaire concurrentie van het opkomende China, de dreigende nucleaire confrontatie met Iran en implosie van Pakistan.”
Op het vlak van militaire uitgaven zijn de Democraten dus nog strijdlustiger dan de Republikeinen. En het opkomende China, dat ook nog eens een groot deel van de Amerikaanse schulden financiert, boezemt beide partijen angst in. Dat uit zich in het voortdurende opbod aan militaire oefeningen van de VS met zijn bondgenoten in de Zuid-Chinese Zee. In het recente incident met een Amerikaans verkenningsvliegtuig, dat tot in het Taiwanees luchtruim door twee Chinese jachtvliegtuigen werd achtervolgd. En in artikelen zoals dat van Yahoo! Contributor Mark Whittington, die zich bekreunt over de opmerkingen van de Chinese stafchef, generaal Chen Bingde, aan het adres van zijn Amerikaanse collega Admiraal Mike Mullen tijdens diens bezoek aan Beijing. “Amerika herstelt nog steeds van de financiële crisis,” had Chen gezegd, “Onder die omstandigheden besteedt het nog altijd veel geld aan zijn militaire apparaat. Zet dat de belastingbetalers niet teveel onder druk?” Voor Whittington moet men zich vragen stellen over China, dat zijn eigen militaire uitgaven verhoogt “teneinde te gelegener tijd de stijd met de VS aan te gaan om de status van enige supermogendheid.”
Intussen duurt de impasse rond het Amerikaanse schuldplafond voort. Om de uiterst zwakke economie nieuw leven in te blazen hadden de Democraten en het Witte Huis de oorlog kunnen verklaren aan de werkloosheid en de strijd aangaan met de partij die bij uitstek opkomt voor de rijken en machtigen. Een serieuze verhoging van de koopkracht van de lagere en middeninkomens had daarbij centraal moeten staan. Dat zet immers zoden aan de dijk om de economie een duw in de goede richting te geven. En men had klip en klaar moeten maken dat sociale zekerheid, Medicare en onderwijs taboe waren in de onderhandelingen, en een onmiddellijke besnoeiing van 25% op militaire uitgaven aankondigen, zoals geëist door de Democratische volksvertegenwoordiger Barney Frank (D-MA), vooraanstaand lid van het House Financial Services Committee. [7] Onderzoek bevestigt dat de publieke opinie niet alleen hier voor te vinden is, maar ook voor een serieuze verhoging van de belasting op hogere inkomens en ondernemingen, en op een vermindering van de militaire inspanningen overzee, waar de VS meer dan 800 bases heeft, zelfs bij welvarende bondgenoten in Europa en Japan.
Het Witte Huis en de President lijken al geruime tijd de greep op de gebeurtenissen te hebben verloren. De president voert overleg met Wall Street bankiers die zich zeer royaal hebben getoond in de verkiezingscampagne, en de Democraten in het Congres zijn al even happig op campagnesteun van ondernemingen en lobbyisten als hun Republikeinse collega’s, zodat zij, uitzonderingen daargelaten, de belangen van ondernemingen niet zullen dwarsbomen. De uitspraak van Gore Vidal uit 1977 dat het Amerikaanse politieke landschap wordt bepaald door twee rechtse partijen gaat vandaag bij uitstek op. De Liberals zijn gemarginaliseerd, de lagere en middengroepen worden niet meer democratisch vertegenwoordigd. De uitspraak van de President vorige week in een persconferentie dat “we are all in this together,” is vals. De President heeft zich immers bereid getoond om te snoeien in sociale zekerheid en in de medische zorg programma’s waar vooral de onderkant van de maatschappij het van moet hebben. Men mag een vraagteken zetten bij zijn opmerking dat de bevolking dit zo wil. Die wil immers vooral dat er drastisch wordt gesneden in de militaire uitgaven. Maar of dat gebeurt mag men betwijfelen. De VS moet immers kost wat kost de enige supermogendheid blijven.
[1] Wikipedia: “Gore Vidal”
[2] Gore Vidal: “Matters of Fact and of Fiction: Essays 1973–1976.” Random House. p. 268. ISBN 0394411285.
[3] BBC HARDtalk: “We have been immoral from the beginning”
[4] een podcast is tot 25 augustus beschikbaar op “The US debt ceiling debate”
[5] het discrenionaire budget is dat deel van de Amerikaanse federale begroting dat tijdens het jaarlijkse begrotingsproces wordt onderhandeld tussen de president en het Congres; het overige deel van de begroting betreft uitgaven die vastliggen op basis van wetgeving, zoals Sociale Zekerheid en Medicare, zie FY 2012 Discretionary Federal Budget
[6] The Economist: “American military spending. Threatening a sacred cow. America’s fiscal crisis has put defence spending in the crosshairs”
[7] Dave Lindorff: “Blowing It: Democrats, Unable to Be a Party of the People, are Sinking Themselves”
Posts
