Hoe onze publieke radio de oorlogshetze tegen Syrië ondersteunt

“De slachtoffers van de aanval dinsdag in Khan Sheikhun, in de Syrische provincie Idlib, zijn vermoedelijk blootgesteld aan minstens twee verschillende chemische stoffen.” Dat meldde Het Nieuwsblad 5 april op basis van informatie van Artsen zonder Grenzen (AzG) die medische teams ter plaatse had. Sommige slachtoffers hadden symptomen die overeenkomen met blootstelling aan een neurotoxische stof zoals saringas of een vergelijkbare chemische stof, andere roken naar bleekmiddel, wat duidt op chloor, aldus AzG.

Over wat er in Khan Sheikhun precies gebeurd is en wie daar voor verantwoordelijk is lopen de gemoederen hoog op. Het Westen, onder aanvoering van de VS, het Verenigd Koninkrijk (VK) en Frankrijk, beweren op hoge toon dat de Syrische luchtmacht een sarinbom heeft gedropt op Khan Sheikhun en daarbij honderden mensen in hun slaap omgebracht. Syrië en Rusland zeggen dat de Syrische luchtmacht een opslagplaats van onder andere chemische wapens van rebellen heeft gebombardeerd waarbij dodelijk toxisch materiaal vrijkwam.

Verklaringen van sommige ooggetuigen duiden op sarin, die van anderen op chloorgas van het type dat eerder al werd gebruikt door rebellen. De Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) hield het voorlopig op sarin of een sarin-achtige stof. De OPCW heeft geen mandaat om schuldigen aan te wijzen en doet dat dan ook niet. Maar de Westerse mogendheden rollen wel over elkaar heen om, verwijzend naar de OPCW verslaggeving, Syrië met de vinger te wijzen. Dat de Russische regering vervolgens de onpartijdigheid van de OPCW in vraag stelt en daarbij wijst op de OPCW-teamleiders in Syrië die toevallig beide uit het VK komen, moet niet verbazen.

Zo wees de Russische buitenlandminister Sergei Lavrov erop dat de OPCW geen vaststellingen heeft gedaan in Khan Sheikhun en al evenmin in de Syrische luchtmachtbasis in Shayat waar de chemische wapens vandaan zouden zijn gekomen. De OPCW kwam tot zijn oordeel op basis van biomedische stalen afkomstig uit Turkije, dat partij is in de oorlog in Syrië, aldus Lavrov. En toen Rusland erop aandrong neutrale leden in het OPCW-inspectieteam op te nemen en alsnog inspecties uit te voeren in Khan Sheikhun en de Shayat-luchtmachtbasis werd dat voorstel door het dagelijks bestuur van de OPCW dat wordt aangevoerd door de VS, het VK en Frankrijk hooghartig weggestemd.

In een omvangrijk en nogal technisch artikel maakt de Amerikaanse voormalig wapeninspecteur Scott Ritter brandhout van de manier waarop het OPCW-onderzoek in Syrië is gevoerd en bevestigt daarmee dus de kritiek van de Russen. Ritter beschuldigt OPCW-directeur Achmet Üzümcü van manipulatie van de onderzoeksmethoden en wijst op diens nauwe banden met de regeringen in Turkije, de VS, het VK en Frankrijk die al jarenlang de regering-Assad omver willen werpen. De OPCW is de zoveelste internationale organisatie die zijn geloofwaardigheid verliest, aldus Ritter, die in één adem aandringt op het ontslag van ambassadeur Üzümcü.

Ook de Pulitzerprijs bekroonde Amerikaanse journalist Seymour Hersh en de in Nazareth wonende Britse journalist Jonathan Cook uitten zware kritiek op de manier waarop het Westen tracht alsnog de strijd in Syrië in zijn voordeel te beslechten. Op 29 juni liet onze publieke Radio 1 een heel ander geluid horen. “Er zijn wel degelijk chemische wapens ingezet tegen een dorp in Syrië”, waarna de in het Midden-Oosten gespecialiseerde radiojournalist Jens Franssen ons wist te vertellen dat een OPCW-rapport bevestigt dat het om sarin ging, het verweer van Syrië over giftige dampen van een gebombardeerd wapenopslag was doorgeprikt en “met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid” het Syrische “regime” de schuldige was.

In een serie tweets en Twitter-privéberichten wees Franssen op het OPCW-rapport van 19 mei en dat van 30 mei. Maar die spreken enkel over de staalname en de uitslag. Niets over een bominslag, slechts over de “site of the incident”. De rapporten zeggen wel dat mensen zijn blootgesteld aan sarin en dat sarin een chemisch wapen is, maar niet dat sarin als wapen is gebruikt. Maar Franssen beweert dat wel op Radio 1.

De OPCW neemt de bocht veel te kort: “deze gruwel[ijke daad], die haaks staat op de normen van de Conventie” wordt veroordeeld. En als klap op de vuurpijl: “de aanstichters van deze verschrikkelijke aanval ...”, terwijl men geen begin van bewijs aandraagt van een aanval, restanten van de bom, enzoverder. Franssen’s bewering “Syrië is vrijwel zeker schuldig” blijkt te berusten op mondelinge informatie van een anonieme bron in Nederland, maar daar staat niets van op papier, laat staan dat er ecnhte bewijzen voorhanden zijn.

Franssen liet nog weten dat hij zich mede laat leiden door informatie van Bellingcat. “Elliot Higgins van Bellingcat is werkelijk autoriteit. Interviewde de man 3 jaar geleden over Mh-19. Gun jezelf paar uur op deze kritische open source. Lees bv Mh19 dossier. Met details. Zo ook artikels met alle detail foto's over vorige chem wapens in Syrië. Veel leesplezier.”

Maar het Bellingcat research collectief is al geruime tijd geleden afdoende ontmaskerd als een propaganda-instrument van Westerse mogendheden. Zie bijvoorbeeld hier, hier, hier, hier of hier. Wie als journalist Bellingcat nu nog voor vol aanziet is wel heel naïef. Maar dat een met ons aller belastinggeld gefinancierde publieke omroep als Radio 1 zich bezondigt aan valse, gevaarlijke, minstens voorbarige informatie is uitermate kwalijk.

Van een rectificatie, of desnoods aanvullende informatie die de opmerkingen van Franssen in context plaatsen wilde men niet horen. Vandaar dat deze “burgerjournalist” zich hieraan wijdt. Het Westen moet militair ingrijpen, Assad moet weg, dat moet voor onze publieke omroep blijkbaar de boodschap blijven. Is de Europese Unie klaar voor miljoenen nieuwe Syrische vluchtelingen?