Een Israëlische aanval op Iran dit jaar is weinig waarschijnlijk. Alleen de VS kan een serieuze militaire operatie uitvoeren, maar is dat voorlopig niet van plan. Israel’s angst voor Iraanse kernwapens lijkt weinig reëel. Voor Israel is het Iran-“probleem” van ondergeschikt belang in vergelijking met de uitbouw van nederzettingen in Palestijns gebied, en uiteindelijk Groot-Israel tussen Nijl en Eufraat.
De recente ontmoeting tussen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en de Amerikaanse president Barack Obama in Washington had als doel de violen te stemmen over het nucleaire programma van Iran. Israel stelt dat Iran op korte termijn een zone of immunity bereikt. Dat begrip werd vorig jaar geïntroduceerd door Ehud Barak, de Israëlische minister van Defensie. Die zegt dat de vraag niet is hoe en wanneer Iran hoogverrijkt uranium produceert en daarmee een kernwapen ontwikkelt, maar waar. Iran is volop bezig met de verplaatsing van de productie van 20% verrijkt uranium van Natanz naar Fordo, [1] een zwaar versterkte ondergrondse installatie, die immuun wordt voor de conventionele bommen van Israel, zeker nu Iran de toegangstunnels en ventilatiesystemen verder versterkt.
Semi-verrijkt uranium is een belangrijke stap op weg naar hoogverrijkt uranium van wapenkwaliteit. Iran is vandaag dus al nuclear capable. Daarmee is in principe elke discussie over rode lijnen die Iran niet zou mogen overschrijden achterhaald. Iran benadrukt dat zijn nucleaire ambities volledig vreedzaam zijn, maar Israel hecht daar geen geloof aan. Israel kan dan misschien een luchtaanval op de nucleaire installaties van Iran overwegen, maar vandaag kan alleen de VS een serieuze militaire operatie uitvoeren. De Amerikaanse president heeft echter laten weten daar voorlopig niet aan te denken. Een Israëlische aanval kan - nog afgezien van het feit dat die niet onbeantwoord zal blijven - averechts uitwerken en leiden tot een Iraanse politieke beslissing om in hoog tempo zijn nuclear capability te verwezenlijken. Onder deze omstandigheden lijkt een Israëlische aanval op Iran dit jaar weinig waarschijnlijk, [2] maar Netanyahu kreeg van Obama wel de verzekering dat de VS militair ingrijpt als de Iraanse dreiging concreet wordt en alle andere opties falen.
Hoe reëel is de angst van Israel over kernwapens in Iran? Kernwapens zijn enkel dienstig als afschrikking. Een nucleair Iran betekent geen existentiële bedreiging voor Israel. [3] Kernmogendheden beschikken wel over meer politieke macht. Israel, dat zelf over een indrukwekkend kernarsenaal beschikt, wenst zijn machtsmonopolie in het Midden-Oosten te behouden. Het heeft met de dreigementen om desnoods eenzijdig aan te vallen de zwaarst denkbare internationale sancties op regionale grootmacht en rivaal Iran kunnen afdwingen. Ter rechter zijde in de coalitieregering van Netanyahu is men niet happig op een militair optreden. [4] Daar beschouwt men het Iran-“probleem” van ondergeschikt belang in vergelijking met het verder uitbouwen van nederzettingen in bezet Palestijns gebied, en droomt men van een Groot-Israel tussen Nijl en Eufraat. Na 40 jaar kolonisatie mag dat project niet worden doorkruist door een aanval op Iran. Maar de rechtervleugel is zich ook bewust van het afleidingseffect van de kwestie Iran. De sluipende annexatie van Palestijns gebied moet uit de media blijven. Met Iran op de agenda kan Israel zich aansluiten bij het bezorgde Westen en kritiek over het Israel-Palestina conflict ontlopen. Hoezeer deze afleidingsstrategie dienstig is voor de Groot-Israel zaak blijkt wel uit Obama’s interview in The Atlantic, [5] dat geen woord wijdt aan de Palestijnen of de nederzettingen.
Om het Iran-dossier op de politieke agenda te houden schrikt Israel ook niet terug voor een rondje geweld op Gaza. De meedogenloze luchtraids op de Gazastrook van het vorig weekend waren puur uitgelokt. [6] Het geweld begon met de executies door Israel van Zuhair Al-Qaisi en Mahmoud Al-Hannani van de Popular Resistance Committees (PRC), volgens Israel de "meesterbreinen" achter een aanval bij Eilat vorig jaar. Deze bewering is aantoonbaar onjuist, een feit dat Israel vreemd genoeg eerder al heeft toegegeven. [7] Het Israëlische geweld volgt een typisch patroon: Israel pleegt een dodelijke aanslag in de wetenschap dat het Palestijns verzet met een antwoord komt. Vervolgens gebruikt het dat antwoord - tientallen geïmproviseerde raketten op Israel die zelden doel treffen - als voorwendsel voor aanhoudende bombardementen. De Palestijnse raketten geven Israel niet alleen de kans om het beeld van een mogelijke Iraanse rakettenregen op te roepen, maar ook een prima gelegenheid om zijn “Iron Dome” antiraketsysteem uit te testen. Israel verklaarde het afgelopen weekend zo tientallen Palestijnse raketten te hebben kunnen onderschappen.
Israëlische bronnen bevestigen dat deze acties dienen om de oorlogsdreiging aan het adres van Iran verder te laten escaleren en Hamas te verleiden opnieuw geweld te gebruiken. Israel voert dus doelbewust buitengerechtelijke executies uit, oorlogsmisdaden, om vergelding uit te lokken dat het leven kost van tientallen Palestijnen, actieve leden van het verzet, maar ook omstanders. Het Israëlisch beleid om op basis van flinterdunne beschuldigingen Palestijnen in bezet gebied zonder aanklacht of proces uit te schakelen is een grove schending van het internationaal humanitair recht. Zelfs in China, Iran en de VS, landen waar de doodstraf geldt en ontegenzeggelijk ook onschuldigen ter dood worden gebracht, krijgen verdachten een proces. Israel echter brengt de laatste tien jaar in het geheim zonder enige vorm van proces honderden Palestijnen om het leven door aanslagen op huizen of voertuigen, samen met honderden omstanders. Een beleid dat de regering-Obama tegenwoordig ook volgt, zelfs als het gaat om Amerikaanse burgers, het zoveelste staaltje van de gedeelde waarden van de Amerikaanse en Israëlische leiders.
Tegengehouden door Washington met betrekking tot Iran, is de kans levensgroot dat Netanyahu's rechtse coalitie, gekweld door verdeeldheid, corruptieschandalen en toenemende binnenlandse maatschappelijke onvrede, de provocatie tegen het Palestijnse volk zal opvoeren. [8] De Israëlische heersende elite gebruikt traditioneel oorlog als middel om af te rekenen met interne dissidentie. De afgelopen zomer werd gekenmerkt door de grootste demonstraties ooit. De betogingen waren gericht tegen de sociale ongelijkheid, een eis waar de Israëlische overheid nog weinig aan heeft gedaan en ongetwijfeld binnenkort in volle hevigheid terugkomt. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) stagneren de reële lonen in Israel al meer dan tien jaar. Israel kent meer armoede dan andere leden van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), waartoe het land in 2010 toetrad.
Hoezeer de VS met twee maten meet blijkt nog eens uit de toespraak van Buitenlandminister Hillary Clinton in de Veiligheidsraad op 12 maart. [9] Over Syrië was het niets dan hypocrisie: “moord met voorbedachten rade door het militaire apparaat van een overheid is wat anders dan zelfverdediging van burgers die onder vuur liggen.” Daarmee legitimeert Clinton gewapend verzet van Syrische burgers tegen hun overheid, sterker nog, voor haar is dat verzet moreel superieur. En over Gaza, dat bijna een week lang onder onuitgelokte Israëlische bombardementen heeft gelegen zei ze: “Ik veroordeel met klem de raketaanvallen van Gaza op Zuid-Israel. Ik roep de verantwoordelijken op om die onmiddellijk te stoppen. Beide partijen moeten de rust herstellen.” Geen woord van medeleven met de families van de omgekomen Palestijnen, geen woord over de aanstichter van de vijandigheden. Een Amerikaanse houding die weinig goeds voorspelt over de afloop van het Israel-Palestina conflict.
[1] Wikipedia: “Nuclear facilities in Iran”
[2] IISS Voices: “Israeli attack on Iran ‘unlikely’ this year”
[3] Geopolitiek in perspectief: “Betekent een nucleair Iran een existentiële bedreiging voor Israel?”
[4] Daniel Levy: “Netanyahu Won't Attack Iran (Probably.)”
[5] Jeffrey Goldberg: “Obama to Iran and Israel: 'As President of the United States, I Don't Bluff'”
[6] Ali Abunimah: “"Mowing the lawn": On Israel’s latest massacre in Gaza and the lies behind it”
[7] Max Blumenthal: “Israel's bogus case for bombing Gaza obscures political motives”
[8] Jean Shaoul: “Israel expands deadly air strikes on Gaza”
[9] US Department of State: “Remarks [of Secretary of State Hillary Rodham Clinton] at the United Nations Security Council”